Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

Со всех языков на:
Все языки
Со всех языков на:
Все языки
Английский
Греческий
Немецкий
Русский

(εἰς θάλασσαν

Толкование Перевод

1 εἰς

εἰς prep. w. acc. (Hom.+; s. the lit. under ἀνά, beg., also ATheimer, Die Präp. εἰς, ἐν, ἐκ im NT: Progr. z. 24. u. 29. Jahresbericht des niederösterr. Landes-Real-u. Obergymnasiums Horn 1896; 1901; AOepke, TW II 418–32), indicating motion into a thing or into its immediate vicinity or relation to something.

① extension involving a goal or place, into, in, toward, to

ⓐ into, toward, to after verbs of going, or those that include motion toward a place (also after subst. as ἄφιξις Tat. 37, 1 or πορεία 38, 1); so after ἄγω, ἀκολουθέω, ἀναβαίνω, ἀνάγω, ἀναχωρέω, ἀνέρχομαι, ἄπειμι, ἀπέρχομαι, ἀποδημέω, ἀποπλέω, γίνομαι δεῦρο, διαβαίνω, διαπεράω, διασῴζω, διέρχομαι, διώκω, εἰσάγω, εἴσειμι, εἰσέρχομαι, εἰσπορεύομαι, ἐκπηδάω, ἐκπλέω, ἐκπορεύομαι, ἐμβαίνω, ἐμβάλλω, ἐνδύνω, ἐξέρχομαι, ἐπανάγω, ἐπιβαίνω, ἐπιστρέφω, ἔρχομαι (s. Goodsp., Probs. 56f), εὐθυδρομέω, ἥκω, καθίζω, καταβαίνω (s. Goodsp., Probs. 52–54), κατάγομαι, καταντάω, καταπλέω, καταφεύγω, κατέρχομαι, μεταβαίνω, ὁρμάω, παραβάλλω, παραγίνομαι, πέτομαι, πλέω, πορείαν ποιοῦμαι, πορεύομαι, προάγω, συμβάλλω, συνάγομαι, συναναβαίνω, συνέρχομαι, ὑπάγω, ὑποστρέφω, ὑποχωρέω, φεύγω, χωρέω; s. these entries.

α. extension toward, in the direction of, a specific place to be reached. Hence w. nouns that denote an accessible place εἰς τὸν οἶκον into the house Mt 9:7; synagogue Ac 17:10; heaven Lk 2:15; abyss 8:31. φεύγειν εἰς τὰ ὄρη Mk 13:14. W. names of places and countries to Spain Ro 15:24, 28. εἰς Ἰερουσαλήμ vs. 25 al. Also on, in εἰς (τὰς) ὁδούς Lk 14:23; Mt 10:5, 10; εἰς ὁδόν Mk 6:8; 10:17. εἰς ἀγρόν 16:12. In another sense ἀναβαίνει εἰς τὸ ὄρος 3:13; Mt 15:29.—In the vicinity of, near, to (Jos., Vi. 115 εἰς τ. κώμην) εἰς (τὴν) θάλασσαν Mk 7:31; 3:7 v.l.; Mt 17:27. εἰς πόλιν (Hdt. 2, 169; 4, 200, 1; Diod S 15, 32, 2 παραγενόμενος εἰς πόλιν) J 4:5; cp. vs. 28. εἰς τό μνημεῖον 11:31, 38; 20:1, 3f (cp. vs. 6). ἐγγίζειν εἰς (Tob 11:1) Mt 21:1; Mk 11:1; Lk 18:35; 19:29. εἰς τοὺς φραγμούς to the hedges 14:23. κλίνειν τὸ πρόσωπον εἰς τ. γῆν toward the ground 24:5.

β. with focus on the area within the point reached. After verbs of sending, moving, etc., which result in movement or include a movement of the body to, into, among εἰς τὴν πόλιν into the city Mt 26:18 al.; boat Mt 8:23; J 6:17; world J 1:9; εἰς τ. ναόν 2 Th 2:4; εἰς (τὸ) μέσον (Sir 27:12; cp. 48:17): ἔστη εἰς τὸ μέσον (X., Cyr. 4, 1, 1), he (came and) stood among them J 20:19, 26; cp. Mk 14:60; Lk 6:8, also ἔγειρε εἰς τὸ μ. get up and come here Mk 3:3.—δέχεσθαι εἰς τὰς ἀγκάλας take in (into) one’s arms Lk 2:28 (cp. Jos., Ant. 8, 28).

γ. of movement directed at a surface of an area on, in: of striking (PRyl 145, 13f [38 A.D.] ἔδωκεν πληγὰς πλείους εἰς πᾶν μέρος τοῦ σώματος=gave many blows all over his body; cp. PTebt 39, 32) τύπτειν εἰς τ. κεφαλήν on the head Mt 27:30 (cp. Arrian, Anab. 2, 26, 4 ἐμβάλλειν εἰς τ. κεφαλήν). ῥαπίζειν εἰς τὴν σιαγόνα on the cheek 5:39.—εἰς τ. ὄμματα Mk 8:23; εἰς τ. ὁδόν 11:8; ἀναπίπτειν εἰς τ. ἔσχατον τόπον sit in the lowest place Lk 14:10; cp. vs. 8. εἰς τὴν χεῖρα, τοὺς πόδας on his hand, his feet Lk 15:22.

δ. of a position within a certain area be at, be in, be on εἰς is freq. used where ἐν would be expected (s. 1bβ below; for Mark usage s. JO’Rourke, JBL 85, ’66, 349–51)—(Hdt. 7, 239, 1; Diod S 13, 101, 3; 20, 30, 2; Vett. Val. index III p. 394b; PTebt 38, 14 [113 B.C.] εἰς ὸ̔ν ἐνοικεῖ … οἶκον; POxy 294, 6 [22 A.D.]; 929, 12; BGU 385, 5; 423, 7; Kaibel 134; LXX. Cp. GHatzidakis, Einl. in die neugr. Gramm. 1892, 210f; Mlt. 62f, 234f; Rob. 592f; Rdm.² 14; 140; B-D-F §205; EOldenburger, De Or. Sib. Elocutione, diss. Rostock 1903, 26ff) εἰς τ. κοίτην εἶναι Lk 11:7. εἰς τὴν οἰκίαν Mk 10:10. οἱ εἰς τ. οἶκόν μου (ὄντες) Lk 9:61. οἱ εἰς μακρὰν (ὄντες) Ac 2:39. καθημένου εἰς τὸ ὄρος Mk 13:3 (cp. Musonius 43, 18 H. καθῆσθαι εἰς Σινώπην). ὁ εἰς τὸν ἀγρὸν (ὤν) he who is in the field 13:16. γίνεσθαι εἰς τὴν Καφαρναούμ happen in Capernaum Lk 4:23. εἰς συναγωγὰς δαρήσεσθε you will be beaten in the synagogues Mk 13:9. εὑρέθη εἰς Ἄζωτον he found himself in A. Ac 8:40 (cp. Esth 1:5 τοῖς ἔθνεσιν τοῖς εὑρεθεῖσιν εἰς τ. πόλιν; Gen 37:17). ἀποθανεῖν εἰς Ἰερ. Ac 21:13 (cp. Aelian, VH 7, 8 Ἡφαιστίων εἰς Ἐκβάτανα ἀπέθανε). κατοικεῖν εἰς Ἰερ. Ac 2:5; cp. Mt 2:23; 4:13; Ac 7:4; Hb 11:9 (cp. Thu. 2, 102, 6; X., An. 1, 2, 24; Num 35:33; 2 Ch 19:4). χάριν, εἰς ἣν στῆτε the favor in which you stand 1 Pt 5:12. ἔχειν βιβλίον εἰς τὰς χεῖρας have a book in one’s hands Hv 1, 2, 2. πηλὸς γάρ ἐσμεν εἰς την χεῖρα τοῦ τεχνίτου for we are clay in the hand of the artisan. εἰς ταύτην τὴν πόλιν in this city 2, 4, 3 al.—εἰς=at or on (BGU 845, 20f; τραπέζας … εἰς ἃς ἤσθιον οἱ πτωχοί TestJob 25:5) ὁ ὢν εἰς τ. κόλπον τ. πατρός who leans on the breast (or reclines in the lap) of the Father (=who is on intimate terms w. the Father, s. κόλπος) J 1:18. In AcPlCor 2:35 the prepositions εἰς and ἐν appear to be carefully distinguished: τὰ δεσμὰ εἰς τὰς χείρας ἔχω … καὶ τὰ στίγματα ἐν τῷ σώματί μου.

ε. of presence in an area determined by other objects, esp. after verbs of sending, moving, etc. including ἀπολύω, ἀποστέλλω, βάλλω, βαπτίζω, δέχομαι, δίδωμι, ἐγκεντρίζω, ἐκβάλλω, ἐκπέμπω, ἐκχέω, ἐμβάπτω, ἐξαποστέλλω, καθίημι, μεταπέμπομαι, παρακύπτω, πέμπω, χαλάω; s. these entries. ἐμπίπτειν εἰς τοὺς λῃστάς fall among robbers Lk 10:36. εἰς τὰς ἀκάνθας among the thorns Mk 4:7; εἰς τ. λαόν Ac 4:17 et al., where the transl. depends on the verb in question. πνεύματος ἁγίου … ἀποσταλέντος εἰς αὐτήν (Μαρίαν) sent into her AcPlCor 2:5; cp. 2:10 ἔπεμψεν εἰς τοὺς προφήτας into the prophets; 2:14 κατέπεμψε … εἰς Μαρίαν.—ἔστη εἰς τὸ κριτήριον she stood before the tribunal GJs 15:2 (difft. J 20:19, 26, s. 1aβ).

ⓑ of direction toward something without ref. to bodily motion.

α. w. verbs of looking (fr. Od. 10, 37; Il. 3, 364; LXX) ἀναβλέπειν εἴς τι look up toward someth. (2 Macc 7:28; Sus 35 Theod.) Mk 6:41; Lk 9:16; Ac 22:13; cp. ἀτενίζω, βλέπω, ἐμβλέπω, ὁράω (Just., D. 112, 1).—ἐπαίρειν τοὺς ὀφθαλμοὺς εἴς τινα raise one’s eyes toward someone Lk 6:20.

β. after verbs of saying, teaching, proclaiming, preaching, etc. (Trag.; Hdt. 8:26, 3; Thu. 1, 72, 2; 5, 45, 1 and many later wr., incl. LXX) λαλεῖν εἰς τ. κόσμον say to the world J 8:26. τὸ εὐαγγέλιον εἰς ὅλον τ. κόσμον the gospel in the whole world Mk 14:9. εἰς πάντα τὰ ἔθνη 13:10; Lk 24:47. εἰς ὑμᾶς 1 Th 2:9. εὐαγγελίζεσθαι εἴς τινα 2 Cor 10:16; 1 Pt 1:25; γνωρίζειν Ro 16:26. ἀπαγγέλλειν τι εἴς τινα Mk 5:14; Lk 8:34. διαμαρτύρεσθαι εἰς Ἰερουσαλήμ, μαρτυρεῖν εἰς Ῥώμην bear witness in Jerusalem, Rome Ac 23:11. ἵνα εἰς Νινευὴ μὴ κηρύξῃ AcPlCor 2:29. In these and similar cases εἰς approaches ἐν in mng.; s. 1aδ.

γ. The same is true of βαπτίζεσθαι εἰς τὸν Ἰορδάνην Mk 1:9 and νίπτεσθαι εἰς τὴν κολυμβήθραν J 9:7; these expr. look like exx. of the interchange of εἰς and ἐν, but were orig. formed on the analogy of X., Cyr. 1, 3, 5 ἀποκαθαίρει τὴν χεῖρα εἰς τὰ χειρόμακτρα= lit. ‘into the towels’; cp. Epict. 3, 22, 71 ἵνʼ αὐτὸ (sc. τὸ παιδίον) λούσῃ εἰς σκάφην; Alciphron, Ep. 3, 7, 1; Athen. 10, 438e.

② extension in time, to, until, on

ⓐ w. indication of specific time

α. up to which someth. continues εἰς τέλος to the end (Epict. 1, 7, 17) Mt 10:22; 24:13; Mk 13:13. εἰς ἐκείνην τὴν ἡμέραν until that day 2 Ti 1:12 (Ath. 2, 1 εἰς … τὴν σήμερον ἡμέραν). εἰς ἡμέραν Χριστοῦ Phil 1:10. εἰς Χριστόν until the coming of the Messiah Gal 3:24.

β. for or on which someth. happens μεριμνᾶν εἰς τὴν αὔριον be anxious for tomorrow Mt 6:34; cp. Hs 6, 5, 3; εἰς τὸ μέλλον for the future 1 Ti 6:19. εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον on the next Sabbath Ac 13:42. εἰς ἡμέραν (UPZ 66, 5 [153 B.C.]) for the day Phil 2:16; cp. Eph 4:30; Rv 9:15.

γ. at which someth. takes place (Appian, Mithrid. 74 §321 ἐς ἑσπέραν=in the evening; Epict. 4, 10, 31 αὔριον ἢ εἰς τὴν τρίτην; En 1:1 οἵτινες ἔσονται εἰς ἡμέραν ἀνάγκης) εἰς τὸν καιρὸν αὐτῶν in their time Lk 1:20; εἰς τὸ μέλλον in the future 13:9. εἰς τέλος in the end, finally (Hdt. 3, 403; Gen 46:4; Ps.-Clem., Hom. 18, 2) 18:5 (B-D-F §207, 3 prefers mng. 3 below and ὑπωπιάζω 3; s. also Mlt-Turner 266). εἰς τὸ πάλιν=πάλιν 2 Cor 13:2; s. Schmid I 167; II 129; III 282; IV 455; 625. εἰς ταχεῖαν soon AcPlCor 2:3.

ⓑ to indicate duration of time for, throughout (Nicol. Dam.: 90 Fgm. 4 p. 332, 16 Jac. εἰς νύκτα; Arrian, Anab. 4, 30, 1 ἐς τρεῖς ἡμέρας; Just., D. 2, 5 εἰς μακρὰν for a long time) εἰς ἔτη πολλά for many years Lk 12:19. εἰς τὸν αἰῶνα, εἰς τοὺς αἰῶνας (αἰών 1b) forever Mt 21:19; Mk 3:29; 11:14; Lk 1:33; J 8:35 and oft. εἰς ἡμέραν αἰῶνος to the day of eternity 2 Pt 3:18. εἰς γενεὰς καὶ γενεάς for generation after generation Lk 1:50. εἰς τὸ διηνεκές forever Hb 7:3; 10:1, 12, 14 (cp. Thu. 2, 64, 3 ἐς ἀί̈διον).

③ marker of degree, up to: εἰς τέλος completely, fully, absolutely (s. Just, A I, 44, 12 and on τέλος 2bγ) 1 Th 2:16; B 4:7; 19:11; Hv 3, 7, 2; m 12, 2, 3; Hs 8, 6, 4; 8, 8, 5; 8, 9, 3.—J 13:1 combines in εἰς τέλος the mngs. to the end (s. 2aα above) and to the uttermost (cp. Appian, Mithrid. 58 §239 ἡμῶν ἀμυναμένων ἤδη καὶ ἀμυνουμένων ἐς τέλος=we have defended ourselves up to now and will defend ourselves ἐς τέλος). εἰς τὰ ἄμετρα 2 Cor 10:13, 15 (cp. PVat A 12=Witkowski 36, 12 [168 B.C.] εἰς τὰ ἔσχατα). εἰς περισσείαν 10:15. εἰς ὑπερβολήν (Eur., Hipp. 939; Aeschin., F. Leg. 4) 4:17. εἰς τὸ παντελές (q.v. 2) Lk 13:11; Hb 7:25 (Tat. 6, 1).

④ marker of goals involving affective/abstract/suitability aspects, into, to

ⓐ of entry into a state of being w. verbs of going, coming, leading, etc., used in a fig. sense: ἀπέρχεσθαι εἰς κόλασιν αἰώνιον Mt 25:46 (cp. Sir 41:10). εἰσφέρειν εἰς πειρασμόν 6:13. πορεύεσθαι εἰς θάνατον Lk 22:33. ὑπάγειν εἰς ἀπώλειαν Rv 17:8, 11. βάλλειν εἰς θλῖψιν 2:22. παραδιδόναι εἰς θλῖψιν Mt 24:9; cp. 2 Cor 4:11; Lk 24:20. συγκλείειν εἰς ἀπείθειαν Ro 11:32. ἐμπίπτειν εἰς κρίμα 1 Ti 3:6f; cp. 6:9 (and Ath. 24, 5 εἰς ἐπιθυμίαν πεσόντες παρθένων). ἄγειν εἰς μετάνοιαν Ro 2:4; cp. Hb 2:10 εἰς δόξαν. (Just., A I, 10, 4 εἰς πίστιν; 42, 11 εἰς ἐπίστασιν καὶ ἀνάμνησιν.) αἰχμαλωτίζειν εἰς ὑπακοήν 2 Cor 10:5. ἀνακαινίζειν εἰς μετάνοιαν Hb 6:6; cp. 2:10. Sim. ἀπάγω, ἀποβαίνω, εἰσέρχομαι, εἰσφέρω, ἐκβάλλω, ἐλευθερόω, ἐπιστρέφω, κατευθύνω, μεταβαίνω, ὁδηγέω et al.; s. these entries.

ⓑ of change from one state to another w. verbs of changing: στρέφειν (Esth 4:17h; 1 Macc 1:39), μεταστρέφειν (Sir 11:31; 1 Macc 9:41; 3 Macc 6:22) τι εἴς τι Rv 11:6; Ac 2:20 (Jo 3:4); Js 4:9. μεταλλάσσειν Ro 1:26. μετασχηματίζεσθαι (q.v. 2) 2 Cor 11:13f; μετατίθεσθαι εἰς turn away to Gal 1:6.

ⓒ of actions or feelings directed in someone’s direction in hostile or friendly sense (Thu. 1, 38; 66; 130; X., Cyr. 1, 3, 5; Paus. 7, 9, 3; 7, 10, 2; Aelian, VH 11, 10).

α. in a hostile sense (Arrian, Anab. 1, 1, 4; PEleph 1, 9 [311/310 B.C.] κακοτεχνεῖν εἰς Δημητρίαν; UPZ 170b, 47 [127 B.C.]): ἁμαρτάνειν εἴς τινα (Herodian 7, 9, 11; EpJer 12; Jdth 5:20; 11:10) sin against someone Lk 15:18, 21. βλασφημεῖν εἴς τινα (Bel 8 Theod.; Just., D. 122, 2) defame someone Mk 3:29; Lk 12:10; 22:65; θαρρεῖν εἴς τινα 2 Cor 10:1. ψεύδεσθαι εἴς τινα (Sus 55; 59 Theod.) Col 3:9. Also w. nouns and adj. (Paus. 7, 8, 4; PFay 12, 7 [c. 103 B.C.] ἀδικήματα εἴς με; En 97:7 μνημόσυνον εἰς ὑμᾶς κακόν) Ac 6:11; 23:30; Ro 8:7.

β. in a friendly sense: μακροθυμεῖν 2 Pt 3:9. τὸ αὐτὸ φρονεῖν Ro 12:16. So also πιστεύειν εἴς τινα trust or believe in someone Mt 18:6; Mk 9:42 and oft. (s. πιστεύω 1aε). Also w. nouns (OGI 49, 10 [III B.C.] φιλοτιμία εἰς; 51, 4; UPZ 22, 18 [162 B.C.]; 39, 5 εἰς τὸ θεῖον εὐσέβεια; 2 Macc 9:26 εὔνοια; Tat. 16:2 τῆς εἰς αὐτοὺς [δαίμονας] θρησκείας) ἀγάπη Ro 5:8; 2 Cor 2:4, 8; Col 1:4; 1 Th 3:12. ἐλπίς (2 Macc 9:20; Synes., Ep. 104 p. 264a εἰς τὸν κομήτην ἐ.) Ac 24:15. κοινωνία Phil 1:5 (Tat. 18, 2); πεποίθησις 2 Cor 8:22. δύναμις Eph 1:19. πίστις (Jos., Ant. 16, 48; 18, 334) Ac 20:21; 24:24; 26:18; Col 2:5; and adj. φιλόξενος 1 Pt 4:9; χρηστός Eph 4:32. διακονία Ro 15:31 (cp. the v.l. Ac 12:25 and s. JDupont, NovT 1, ’56, 275–303); 2 Cor 8:4. The context of 1 Pt 1:11 suggests consolation of Christians for the sufferings they endure in a hostile environment, hence REB: sufferings in Christ’s cause; for εἰς Χρ. construed genitivally (UPZ 180a II, 2 [113 B.C.] χωρὶς τοῦ εἰς αὐτὴν οἴκου; PTebt 16:9f contains a restoration of εἰς) s. NRSV ‘sufferings destined for Christ’ (for a parallel expr. in a hostile sense cp. Polyb. 1, 7, 12 τῆς εἰς ἐκείνους τιμωρίας; 1, 69, 7; 38, 1 [4], 13; s. [s.v. ἀνά beg.] Kuhring 13; Rudberg 201).

ⓓ w. the vocation, use, or end indicated for, as: αἱρέομαι εἴς τι 2 Th 2:13. ἀφορίζω Ro 1:1; Ac 13:2. προγράφω Ro 15:4; Jd 4. ἀποστέλλω Hb 1:14. πέμπω Phil 4:16; 1 Th 3:2, 5. ποιῶ τι εἰς 1 Cor 10:31; 11:24. S. also under κεῖμαι, προορίζω, τάσσω, τίθημι.—εἰμὶ εἴς τι serve as someth. (s. εἰμί 6; also ins 134, 33ff fr. the Delphinion at Miletus [I A.D.] 1914; s. Dssm., LO 97, 1 [LAE 123]; Ar. 5, 1 ὕδωρ … εἰς χρῆσιν τῶν ἀνθρώπων γέγονε) 1 Cor 14:22; for destruction Col 2:22; as a testimony Js 5:3. Used w. a noun σκεῦος εἰς τιμήν, ἀτιμίαν a vessel meant for honorable, dishonorable use Ro 9:21; cp. vs. 22f; 2 Ti 2:20f; φύλλα τοῦ ξύλου εἰς θεραπείαν Rv 22:2. φῶς εἰς ἀποκάλυψιν a light serving as a revelation Lk 2:32. θεράπων εἰς μαρτύριον τῶν λαληθησομένων a servant to bear witness to what would be said Hb 3:5. (Cp. Just., A I, 66, 1 τὸ … εἰς ἀναγέννησιν λουτρόν). W. acc. of pers. (Just., A II, 12, 4 συκοφαντίᾳ τῇ εἰς ἡμᾶς; Tat. 17, 3 τὴν εἰς τοὺς μεμηνότας βοήθειαν) ἡ εἰς ὑμᾶς χάρις the grace meant for you 1 Pt 1:10. διδόναι εἴς τι pay out for someth., money for a field Mt 27:10.

ⓔ w. the result of an action or condition indicated into, to, so that: αὐξάνειν εἰς ναόν grow into a temple Eph 2:21. πληροῦσθαι εἴς τι 3:19. λυπηθῆναι εἰς μετάνοιαν be grieved so that repentance takes place 2 Cor 7:9. Of prayer ἀναβαίνειν εἰς μνημόσυνον Ac 10:4. ὁμολογεῖν εἰς σωτηρίαν confess to salvation = so as to receive salvation Ro 10:10; cp. 1:16; 1 Pt 2:2; εἰς ἔπαινον κτλ. to praise etc. 1 Pt 1:7; εἰς βοήθειαν (1 Ch 12:17; Jdth 6:21; JosAs 23:4) Hb 4:16; cp. 10:39; Rv 13:3; Ro 6:16; 8:15; 13:4, 14; 1 Cor 11:34; 2 Cor 2:16 al.; εἰς κενόν (s. κενός 3) 2 Cor 6:1; Gal 2:2; Phil 2:16; 1 Th 3:5. σχίζειν εἰς δύο tear in two Mt 27:51; Mk 15:38. Cp. GPt 5:20 (cp. Polyb. 2, 16, 11; Lucian, Symp. 44, Tox. 54; 1 Km 15:29; Tob 5:3 S; 1 Macc 9:11; Ath. 18, 3 ᾠὸν … εἰς δύο ἐρράγη). W. subst. inf. foll. so that Ro 1:20; 3:26; 4:18; 6:12; 7:4; 1 Th 3:13; 2 Th 2:10f; Hb 11:3 al.

ⓕ to denote purpose in order to, to (Appian, Liby. 101 §476 ἐς ἔκπληξιν=in order to frighten; Just., A I, 21, 4 εἰς προτροπήν ‘to spur on’) εἰς ἄγραν in order to catch someth. Lk 5:4. εἰς ἀπάντησιν, συνάντησιν, ὑπάντησίν τινι (s. these 3 entries) to meet someone, toward someone Mt 8:34; 25:1; J 12:13. εἰς μαρτύριον αὐτοῖς as a witness, i.e. proof, to them Mt 8:4; 10:18; 24:14 al. εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν for forgiveness of sins, so that sins might be forgiven Mt 26:28; cp. Mk 1:4; Lk 3:3; Ac 2:38. εἰς μνημόσυνόν τινος in memory of someone Mt 26:13; Mk 14:9; cp. Lk 22:19 al. (εἰς μνημόσυνον En 99:3). εἰς ὅ for which purpose (Hdt. 2, 103, 1) Col 1:29; otherw. 2 Th 1:11 with this in view; εἰς τί; why? (Wsd 4:17; Sir 39:16, 21) Mt 14:31; Mk 14:4; 15:34; Hm 2:5; D 1:5. εἰς τοῦτο for this reason or purpose Mk 1:38; Lk 4:43 v.l.; J 18:37; Ac 9:21; 26:16; Ro 9:17; 14:9; 2 Cor 2:9; 1J 3:8; Hs 1:9 (Just., A I, 13, 3). εἰς αὐτὸ τοῦτο for this very reason 2 Cor 5:5; Eph 6:22; Col 4:8. W. subst. inf. foll. (X., Ages. 9, 3, Mem. 3, 6, 2; Just., A I, 9, 5) in order to (oft. LXX; neg. μή in order not to; s. B-D-F §402, 2) Mt 20:19; 26:2; 27:31; Mk 14:55 and oft.—εἰς ὁδόν for the journey 6:8.

ⓖ As in Mod. Gk., it is used for the dat., esp. the dat. of advantage, but also= for in general (X., An. 3, 3, 19 τ. ἵππους εἰς ἱππέας κατασκευάσωμεν; Lycurg. 85 διεκαρτέρουν εἰς τ. πατρίδα; UPZ 180a I, 7 [113 B.C.] τὸν εἰς Τάγην οἶκον ᾠκοδομημένον; BGU 37, 4f [51 A.D.] ξύλα εἰς τοὺς ἐλαιῶνάς μου wood for my olive orchards; PLond I, 43, 9 p. 48 [II B.C.]; PTebt 5, 77; POxy 37 I, 9; EpJer 9; Sir 37:7, cp. vs. 8; Jdth 14:2; Bel 3 Theod., vs. 22 LXX) εἰς πάντα τ. λαόν Lk 9:13; cp. 3J 5. εἰς ἡμᾶς Eph 1:19; cp. Col 1:25; 1 Th 4:10; Ro 10:12. χρείαν ἔχειν εἰς τ. ἑορτήν J 13:29; cp. Mk 8:19f; Gal 2:8; 1 Th 2:9; 5:15 et al.—εἰς is commonly used in speaking of the person for whom a payment etc. is made (Dssm., B 113–15; NB 23 [BS 117f; 194f]) 1 Cor 16:1; 2 Cor 8:4; 9:1, 13; Ro 15:26; Ac 24:17. εἰς λόγον τινός in an account for someth. (POxy 275, 19; 21 [66 A.D.]; 496, 10; 530, 15) Phil 4:15; cp. vs. 17. εἰς Χριστόν Phlm 6 prob. in honor of Christ (Tetrast. Iamb. 1, 7, 4 p. 266 εἰς θεούς; Pla., Lysis 205d ᾂδεις εἰς σαυτὸν ἐγκώμιον; Ps.-Pla., Minos 319c; Athen. 15, 667c; Synes., Ep. 75 p. 222b).

⑤ marker of a specific point of reference, for, to, with respect to, with reference to (Arrian, Anab. 6, 26, 3 τοῦτο τὸ ἔργον εἰς καρτερίαν ἐπαινῶ Ἀλεξάνδρου=I praise this deed with regard to Alexander’s endurance; Ath. 31, 1 οὐδὲν χείρους εἰς ἀρετῆς λόγον ‘none the worse in respect to excellence’) εὔθετος εἴς τι fit, suitable for someth. Lk 14:35; also εὔχρηστος 2 Ti 4:11. ἡτοιμασμένος ready for 2:21. εὐκαιρέω εἴς τι Ac 17:21. ἱκανόω Col 1:12. ἰσχύω Mt 5:13. περισσεύω 2 Cor 9:8. συνεργέω Ro 8:28. τοῦτο οὐκ εἰς ταύτας τ. ἡμέρας λέγω I say this not with reference to these days Hs 9, 26, 6.—After the verbs ἀπορέομαι, διακρίνομαι, καυχάομαι, παρρησίαν ἔχω, s. these entries. After the adj. ἄκαρπος, ἀκέραιος, βραδύς, σοφός, συνεργός, ὑπήκοος, φρόνιμος, s. these entries. W. acc. of pers. ἀσθενεῖν εἴς τινα be weak toward someone 2 Cor 13:3. εὐδοκεῖν 2 Pt 1:17. λέγειν εἴς τινα say w. reference to someone (Diod S 11, 50, 4; Just., D. 77, 1 εἰς Χριστὸν … εἰρῆσθαι) Ac 2:25.—On Ro 6:17 s. παραδίδωμι 1b end. δέχομαί τινα εἰς ὄνομά τινος Mt 10:41f; s. ὄνομα 1dγא.

⑥ marker of a guarantee, by ὀμνύναι εἴς τι swear by someth. Mt 5:35 (cp. PGiss 66, 8f [early II A.D.] ἐρωτῶ εἰς τὴν τ. θεῶν εὐσέβειαν; but the sole use of εἰς in a series of datives w. ἐν may reflect bilingualism; for prob. Hb. perspective, s. M’Neile, comm. ad loc).

⑦ distributive marker: w. numbers εἰς is distributive ‘-fold’ (cp. ἐστρίς ‘until three times’ Pind., O. 2, 68; GDI IV p. 884, ⁿ62, 36 [IV B.C.]) Mk 4:8 v.l. (otherw. ἐς τετρακοσίους, ἐς ὀγδοήκοντα about 400, about 80: Arrian, Anab. 5, 15, 2; 6, 2, 4; 7, 20, 3).

⑧ The predicate nom. and the predicate acc. are somet. replaced by εἰς w. acc. under Semitic influence, which has strengthened Gk. tendencies in the same direction:

ⓐ predicate nom.

α. w. γίνεσθαι (PFay 119, 34 [100 A.D.] ἵνα μὴ εἰς ψωμίον γένηται; Wsd 14:11; 1 Macc 1:36; 10:70; Jdth 5:10, 18 al.) Mt 21:42 (Ps 117:22). ἐγένετο εἰς δένδρον Lk 13:19; cp. J 16:20; Ac 5:36; Rv 8:11; 16:19.

β. w. εἶναι (Bar 2:23; Jdth 5:21, 24; Sir 31:10 et al.) Mt 19:5 (Gen 2:24); Lk 3:5 (Is 40:4); 2 Cor 6:18; Hb 1:5; 8:10 (in the last 3 pass. OT expressions are also reproduced). Not fr. the OT: 1J 5:8.

γ. λογίζεσθαι εἰς (Wsd 2:16; 1 Macc 2:52) Ro 4:3 (Gen 15:6); cp. 2:26; 9:8. λ. εἰς οὐθέν (Is 40:17; Wsd 3:17; cp. 9:6) Ac 19:27.

ⓑ predicate acc. (Heliod. 6, 14, 1 τ. πήραν εἰς καθέδραν ποιησαμένη=she used the knapsack as a seat; Vett. Val. 59, 7; 1 Macc 10:54; 11:62; Jdth 5:11 al.; JosAs 13:12 παράθου με αὐτῷ εἰς παιδίσκην) ἐγείρειν τινὰ εἰς βασιλέα Ac 13:22 (cp. 1 Km 13:14). ἀνατρέφεσθαί τινα εἰς υἱόν 7:21 (cp. Ex 2:10). τέθεικά σε εἰς φῶς ἐθνῶν 13:47 (cp. Is 49:6). Cp. Mt 21:46; 1 Cl 42:4.—B-D-F §145; 157, 5; Rdm.² 20f; Mlt. 71f; Mlt-H. 462. Johannessohn, Kasus 4f.

⑨ marker of instrumentality, by, with (Arrian, Anab. 5, 12, 3 ἐς ἀκρίβειαν=with care; Vi. Aesopi I G 7 P. νικᾶν εἰς εὐσέβειαν πάντα ψόγον=overcome all censure with piety) εἰς διαταγὰς ἀγγέλων Ac 7:53 (=ἐν διαταγαῖς, B-D-F §206, 1). Sim. ὕπαγε εἰς εἰρήνην (1 Km 1:17) Mk 5:34; Lk 7:50; 8:48 (=ἐν εἰρήνῃ). Mlt-Turner 254f.

⑩ Other uses of εἰς

ⓐ at, in the face of μετανοεῖν εἰς τὸ κήρυγμα repent at the proclamation Mt 12:41; Lk 11:32; cp. Ro 4:20 and perh. Mt 3:11. JMantey, JBL 70, ’51, 45–48, 309–11 argues for a causal use here because of the proclam., with reff.; against him RMarcus, ibid. 129f; 71, ’52, 43f; JDavis, Restoration Qtrly 24, ’81, 80–88.

ⓑ for βαπτίζω εἰς s. βαπτίζω 2c.

ⓒ μένειν εἰς remain with (PFay 111, 12 [95/96 A.D.]) so perh. J 6:27.

ⓓ in pregnant constructions: σῴζειν εἰς bring safely into 2 Ti 4:18 (cp. X., An. 6, 4, 8; Diod S 2, 48; Cebes 27; SIG 521, 26 [III B.C.], OGI 56, 11; 4 Macc 15:3). διασῴζειν 1 Pt 3:20 (cp. Gen 19:19). μισθοῦσθαι ἐργάτας εἰς τ. ἀμπελῶνα to go into the vineyard Mt 20:1. ἐλευθεροῦσθαι εἰς be freed and come to Ro 8:21. ἀποδιδόναι τινὰ εἰς Αἴγυπτον Ac 7:9 (cp. Gen 37:28). ἔνοχος εἰς τ. γέενναν Mt 5:22; cp. 10:9; Mk 6:8; J 20:7.—DELG. M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > εἰς
2 εἰς

εἰς or [full] ἐς, PREP. WITH ACC. ONLY:—both forms are found in Hom., [dialect] Ion. poets, and early metrical Inscrr.; ἐς is best attested in Hdt. and Hp., and is found in nearly all early [dialect] Ion. Inscrr. (exc. IG12(8).262.16 (Thasos, v B. C.), ib.7.235.1 (Oropus, iv B. C.)); εἰς in [dialect] Att. Inscrr. from iv B. C., IG2.115, etc.; and usu. in [dialect] Att. Prose (exc. Th.) and Com. (exc. in parody): Trag. apptly. prefer εἰς, but ἐς is used before vowels metri gr.; ἐς was retained in the phrases ἐς κόρακας (whence the Verb σκορακίζω) , ἐς μακαρίαν. [dialect] Aeol. poets have εἰς before vowels, ἐς before consonants, and this is given as the rule in Hom. by An.Ox. 1.172, cf. Hellad. ap. Phot.Bibl.p.533B. (Orig. ἐνς, as in IG4.554.7 ([place name] Argos), GDI4986.11 ([place name] Crete); cf. ἐν, ἰν. The diphthong is genuine in [dialect] Aeol. εἰς, but spurious in [dialect] Att.-[dialect] Ion.) Radical sense

A into, and then more loosely, to:

I OF PLACE, the oldest and commonest usage, εἰς ἅλα into or to the sea, Il.1.141, al.; εἰς ἅλαδε Od.10.351
; ἔς ῥ' ἀσαμίνθους 4.48
; ἐς οἶνον βάλε φάρμακον ib. 220; freq. of places, to, εἰς Εὔβοιαν 3.174
; ἐς Αἴγυπτον, etc., Hdt.1.5, etc.; ἐς Μίλητον into the territory of Miletus, ib.14; εἰς Ἑλλήσποντον εἰσέπλει X.HG1.1.2
; ἀφίκετο εἰς Μήδους πρὸς Κυαξάρην Id.Cyr.2.1.2
; εἰς ἅρματα βαίνειν to step into.., Il.8.115; εἰς ἐλάτην ἀναβῆναι 14.287
; opp. ἐκ, in such phrases as ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, from heel to ankle-joint, from head to foot, 22.397, 23.169; ἐκ πάτου ἐς σκοπιήν 20.137
; ἐς μυχὸν ἐξ οὐδοῦ Od.7.87
; κἠς ἔτος ἐξ ἔτεος from year to year, Theoc. 18.15: with Verbs implying motion or direction, as of looking, ἰδεῖν εἰς οὐρανόν Il.3.364
; εἰς ὦπα ἰδέσθαι to look in the face, 9.373, etc.; εἰς ὦπα ἔοικεν he is like in face (sc. ἰδόντι), 3.158, etc.; ἐς ὀφθαλμούς τινος ἐλθεῖν to come before another's eyes, 24.204; ἐς ὄψιν ἀπικνέεσθαί τινος Hdt.1.136
; καλέσαι τινὰ ἐς ὄψιν Id.5.106
, etc.; ἐς ταὐτὸν ἥκειν come to the same point, E.Hipp. 273: less freq. after a Subst., ὁδὸς ἐς λαύρην Od.22.128
; τὸ ἐς Παλλήνην τεῖχος facing Pallene, Th.1.56; ξύνοδος ἐς τὴν Δῆλον Id.3.104
, cf.Pl.Tht. 173d.

b [dialect] Ep. and [dialect] Ion., also c. acc. pers. ([dialect] Att. ὡς, πρός, παρά), Il.7.312, 15.402, Od.14.127, Hdt.4.147; also in [dialect] Att. with collective Nouns, ἐς τὸν δῆμον παρελθόντες Th. 5.45
, or plurals, εἰς ὑμᾶς εἰσῆλθον D.18.103
; esp. of consulting an oracle, ἐς θεὸν ἐλθεῖν Pi.O.7.31
; εἰς Ἄμμων' ἐλθόντες Ar.Av. 619
.

2 with Verbs expressing restin a place, when a previous motion into or to it is implied, ἐς μέγαρον κατέθηκεν ἐπὶ θρόνου he put it in the house (i.e. he brought it into the house, and put it there), Od.20.96; ἐς θρόνους ἕζοντο they sat them down upon the seats, 4.51, cf. 1.130; ἐφάνη λὶς εἰς ὁδόν the lion appeared in the path, Il.15.276; ἀπόστολος ἐς τὴν Μίλητον ἦν Hdt.1.21
(s. v.l.); αὐτὸς ἐς Αακεδαίμονα ἀπόστολος ἐγίνετο Id.5.38
; ἐς κώμην παραγίνονται Id.1.185
; παρῆν ἐς Σάρδις Id.6.1
; ἐς δόμους μένειν S.Aj.80
(cod. Laur.); ἐς τὴν νῆσον κατέκλῃσε Th.1.109
, cf. Hdt.3.13; ἀπόβασιν ποιήσασθαι ἐς .. Th.2.33, etc.; later used like ἐν, τὴν γῆν εἰς ἣν ὑμεῖς κατοικεῖτε LXX Nu.35.34; τὸ χρυσίον ὃ εἰλήφεσαν εἰς Ῥώμην D.S.14.117
; οἰκεῖν εἰς τὰ Ὕπατα Luc.Asin.1
; εἰς Ἐκβάτανα ἀποθανεῖν Ael.VH7.8
; εἰς ἅπασαν τὴν γῆν Suid.
s.v. Καλλίμαχος: generally, τοὔνομα εἰς τὴν Ἑλλάδα, φασίν, Ἱππομιγὴς δύναται Ael.VH9.16
.

3 with Verbs of saying or speaking, εἰς relates to the persons to or before whom one speaks, εἰπεῖν ἐς πάντας, ἐς πάντας αὔδα, Hdt.8.26, S.OT93; λέγειν εἰς τὸ μέσον τῶν ταξιάρχων X.Cyr. 3.3.7
; αἱ ἐς τὸ φανερὸν λεγόμεναι αἰτίαι Th.1.23
: with other Verbs, εἰς τοὺς Ἕλληνας σαυτὸν σοφιστὴν παρέχων Pl.Prt. 312a
; καλὸν ἐς τοὺς Ἕλληνας τὸ ἀγώνισμα φανεῖσθαι Th.7.56
; ἐπαχθὴς ἦν ἐς τοὺς πολλούς Id.6.54; στρατιὰν ἐπαγγέλλων ἐς τοὺς ξυμμάχους Id.7.17
; διαβεβλῆσθαι εἴς τινα Pl.R. 539c
.

4 elliptical usages,

a after Verbs which have no sense of motion to or into a place, τὴν πόλιν ἐξέλιπον εἰς χωρίον ὀχυρόν they quitted the city for a strong position, i.e. to seek a strong position, X.An.1.2.24; γράμματα ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας letters were captured [and sent] to Athens, Id.HG1.1.23, cf. Pl.R. 468a; ἀνίστασθαι ἐς Ἄργος E.Heracl.59
, cf. Pl.Phd. 116a.

b participles signifying motion are freq. omitted with εἰς, τοῖς στρατηγοῖς τοῖς εἰς Σικελίαν (sc. ἀποδειχθεῖσιν) And.1.11, etc.

c c. gen., mostly of proper names, as εἰς Ἀΐδαο, [dialect] Att. εἰς Ἅιδου [δόμους], Il.21.48; ἐς Ἀθηναίης [ἱερόν] to the temple of Athena, 6.379; ἐς Πριάμοιο [οἶκον] 24.160, cf. 309; εἰς Αἰγύπτοιο [ῥόον] Od.4.581; ἐς τοῦ Κλεομένεος Hdt.5.51
; εἰς Ἀσκληπιοῦ Ar.Pl. 411
; ἐπὶ δεῖπνον [ἰέναι] εἰς Ἀγάθωνος Pl.Smp. 174a
: with Appellatives, ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῦ to a rich man's house, Il.24.482; ἐς πατρός Od.2.195
; πέμπειν εἰς διδασκάλων send to school, X.Lac.2.1; εἰς δ. φοιτᾶν Pl.Prt. 326c
; ἐς σεωυτοῦ, ἑωυτοῦ, Hdt.1.108, 9.108, etc.

II OF TIME,

1 to denote a certain point or limit of time, up to, until, ἐς ἠῶ Od.11.375
; ἐς ἠέλιον καταδύντα till sunset, 9.161 (but also, towards or near sunset, 3.138); ἐκ νεότητος ἐς γῆρας Il.14.86
; ἐκ παιδὸς ἐς γῆρας Aeschin.1.180
; ἐς ἐμέ up to my time, Hdt.1.92, al.: with Advbs., εἰς ὅτε (cf. ἔς τε) against the time when.., Od.2.99; εἰς πότε; until when ? how long ? S.Aj. 1185 (lyr., cf. εἰσόκἐ; εἰς ὁπότε Aeschin.3.99
; ἐς τί; = εἰς πότε; Il.5.465; ἐς ὅ until, Hdt.1.93, etc.; ἐς οὗ Id.1.67
, 3.31, etc.; ἐς τόδε Id.7.29
, etc.

2 to determine a period, εἰς ἐνιαυτόν for a year, i.e. a whole year, Il.19.32, Od.4.526; within the year, ib.86 (cf. ἐς ἐνίαυτον Alc.Supp.8.12
); εἰς ὥρας Od.9.135
; ἐς θέρος ἢ ἐς ὀπώρην for the summer, i.e. throughout it, 14.384; ἡ εἰς ἐνιαυτὸν κειμένη δαπάνη εἰς τὸν μῆνα δαπανᾶται the expenditure for a year is expended in the month, X.Oec.7.36; μισθοδοτεῖν τινὰς εἰς ἓξ μῆνας D.S.19.15
; χοίνικα κριθῶν εἰς τέσσαρας ἡμέρας διεμέτρει Posidon. 36J.
; εἰς ἑσπέραν ἥκειν to come at even, Ar.Pl. 998; εἰς τρίτην ἡμέραν or εἰς τρίτην alone, on the third day, in two days, Pl.Hp.Ma. 286b, X.Cyr.5.3.27; ἥκειν ἐς τὴν ὑστεραίαν Id.An.2.3.25
; ἥκειν εἰς τὸ ἔαρ Hell.Oxy.17.4
; ἐς τέλος at last, Hdt.3.40; ἐς καιρόν in season, Id.4.139; οὐκ ἐς ἀναβολάς, ἀμβολάς, with no delay, Id.8.21, E.Heracl. 270, etc.; ἐς τότε at this time, v.l. in Od.7.317 (but εἰς τότε at that time (in the [tense] fut.), D.14.24, Pl.Lg. 830b); ἐς ὕστερον or τὸ ὕστερον, Od.12.126, Th.2.20: with Advbs., ἐς αὔριον Il.8.538
, Pl. Lg. 858b; ἔς περ ὀπίσσω Od.20.199
; ἐς αὖθις Th.4.63
(v. εἰσαῦθις (; ἐς αὐτίκα μάλ' Ar. Pax 367; εἰς ἔπειτα (v. εἰσέπειτα (; ἐς τὸ ἔ., Th.2.64; ἐς ὀψέ Id.8.23
; εἰς ἅπαξ, v. εἰσάπαξ; εἰς ἔτι, v. εἰσέτι.

III to express MEASURE OR LIMIT, without reference to Time, ἐς δίσκουρα λέλειπτο was left behind as far as a quoit's throw, Il.23.523; ἐς δραχμὴν διέδωκε paid them as much as a drachma, Th.8.29; ἱματισμὸν ζητῆσαι εἰς δύο τάλαντα Thphr.Char.23.8
; so ἐς τὰ μάλιστα to the greatest degree, Hdt.1.20, etc.; ἐς τοσοῦτο τύχης ἀπίκευ Id.1.124
; εἰς τοσοῦτο ἥκειν Lys.27.10
; εἰς τοῦτο θράσους καὶ ἀναιδείας ἀφίκετο D.21.194
; ἐς ὅ ἐμέμνηντο so far as they remembered, Th.5.66; ἐς τὸ ἔσχατον Hdt.7.229
, etc.; εἰς ἅλις Theoc.25.17
.

2 freq. with Numerals, ἐς τριακάδας δέκα ναῶν A.Pers. 339
; ναῦς ἐς τὰς τετρακοσίας, διακοσίας, to the number of 400, etc., Th.1.74, 100, etc.; εἰς ἕνα, εἰς δύο, εἰς τέσσαρας, one, two, four deep, X.Cyr.2.3.21; but εἰς τέσσαρας four abreast, Aen.Tact.40.6: with Advbs., ἐς τρίς or ἐστρίς thrice, Pi.O.2.68, Hdt.1.86; of round numbers, about, X.An.1.1.10.

3 distributive, εἰς φυλάς by tribes, LXX 1 Ki.10.21, cf. 2 Ki.18.

4

IV to express RELATION, towards, in regard to, ἐξαμαρτεῖν εἰς θεούς A.Pr. 945
, etc.; ἁμάρτημα εἴς τινα, αἰτίαι ἐς ἀλλήλους, Isoc.8.96, Th.1.66; ὄνειδος ὀνειδίζειν εἴς τινα S.Ph. 522
; ἔχθρη ἔστινα Hdt.6.65
; φιλία ἐς ἀμφοτέρους Th.2.9
; λέγειν ἐς .. Hdt.1.86; γνώμη ἀποδεχθεῖσα ἐς τὴν γέφυραν Id.4.98
; ἡ ἐς γῆν καὶ θάλασσαν ἀρχή Th.8.46
.

b of the subject of a work, esp. in titles, e.g. τὰ ἐς Ἀπολλώνιον Philostr. VA
; of the object of a dedication, as in titles of hymns, ἐπινίκια, etc.

2 in regard to, πρῶτος εἰς εὐψυχίαν A.Pers. 326
; σκώπτειν ἐς τὰ ῥάκια Ar. Pax 740
, cf. Eq.90; διαβάλλειν τινὰ ἔς τι Th.8.88
; αἰτία ἐπιφερομένη ἐς μαλακίαν Id.5.75
; μέμφεσθαι εἰς φιλίαν X.An.2.6.30
; εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονεῖσθαι Id.HG7.4.30
; πόλεως εὐδοκιμωτάτης εἰς σοφίαν Pl.Ap. 29d
; in respect of, εὐτυχεῖν ἐς τέκνα E.Or. 542
, cf. Pl.Ap. 35b, etc.; εἰς χρήματα ζημιοῦσθαι Id.Lg. 774b
, cf. D.22.55; ἐς τὰ ἄλλα Th.I.I; εἰς ἄπαντα S.Tr. 489
; ἐς τὰ πάνθ' ὁμῶς A.Pr. 736
; εἰς μὲν ταῦτα Pl.Ly. 210a
; τό γ' εἰς ἑαυτόν, τὸ εἰς ἐμέ, S.OT 706, E. IT 691, cf. S.Ichn.346; ἐς ὀλίγους μᾶλλον τὰς ἀρχὰς ποιεῖν Th.8.53
; ἐς πλείονας οἰκεῖν Id.2.37
; for τελεῖν ἐς Ἕλληνας, Βοιωτούς, ἄνδρας, etc., v. τελέω.

3 of Manner, ἐς τὸν νῦν τρόπον Id.1.6
; τίθεμεν τἆλλα εἰς τὸν αὐτὸν λόγον; Pl.R. 353d
; ἐς ἓν μέλος Theoc.18.7
: freq. periphr. for Advbs., ἐς κοινὸν φράζειν, λέγειν, A.Pr. 844, Eu. 408; ἐς τὸ πᾶν, = πάντως, Id.Ag. 682(lyr.); ἐς τάχος, = ταχέως, Ar.Ach. 686; ἐς εὐτέλειαν, = εὐτελῶς, Id.Av. 805; ἐς τἀρχαῖον Id.Nu. 593
; εἰς καλόν S. OT78
, cf. Pl.Phd. 76e; ἐς δέον γεγονέναι Hdt.1.119
, cf. S.OT 1416, and v. δέον.

V ofan end or limit, ἔρχεσθαι, τελευτᾶν, λήγειν ἐς.., to end in.., Hdt.1.120,3.125,4.39, etc.; ἐς ἑβδομήκοντα ἔτεα ου,ρον ἀνθρώπῳ προτίθημι Id.1.32
; καταξαίνειν ἐς φοινικίδα to cut into red rags, Ar.Ach. 320 (troch.); στρέφειν τι εἰς αἷμα Apoc.11.6
; εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτᾶν, εἰς ἄνδρα γενειᾶν, Pl.Tht. 173b, Theoc.14.28; ἐκτρέφειν τὸ σπέρμα εἰς καρπόν X.Oec.17.10
: so with εἶναι or γίγνομαι to form a predicate, ἔσται εἰς ἔθνη LXXGe.17.16
; ἐγενήθη εἰς γυναῖκα ib.20.12; πιστὸς (sc.ἦν) εἰς προφήτην ib.IKi.3.20; ἐγένετο εἰς δένδρον Ev.Luc.13.19
,al.

2 of Purpose or Object, εἰπεῖν εἰς ἀγαθόν, πείσεται εἰς ἀγαθόν, for good, for his good, Il.9.102,11.789; εἰς ἀγαθὰ μυθεῖσθαι 23.305
; ἐς πόλεμον θωρήξομαι 8.376
, cf. Hdt.7.29, etc.; ἐς φόβον to cause fear, Il.15.310; ἐς ὑποδήματα δεδόσθαι Hdt.2.98
; κόσμος ὁ εἰς ἑορτάς X.Oec.9.6
; ἐπιτηδεότατος, εὐπρεπής, ἔς τι Hdt.1.115
,2.116; εἰς κάλλος ζῆν to live for show, X.Cyr.8.1.33, cf. Ages. 9.1; ἐς δαίτην ἐκάλεσσε Call.Aet.1.1.5
; εἰς κέρδος τι δρᾶν S.Ph.
III; πάσας φωνὰς ἱέντων εἰς ἀπόφυξιν Ar.V. 562
; εἰς γράμματα παιδὶ δεκετεῖ ἐνιαυτοὶ τρεῖς Pl.Lg. 809e
; εἰς τὸ πρᾶγμα εἶναι to be pertinent, to the purpose, D.36.54; freq. of expenditure on an object, IG22.102.11, 116.41, al.; ἐς τὸ δέον Ar.Nu. 859
, etc.; ἐς δᾷδα ib. 612.

B POSITION: εἰς is sts. parted from its acc. by several words, εἰς ἀμφοτέρω Διομήδεος ἅρματα βήτην Il.8.115
; εἰς δὲ μονάρχου δῆμος ἀϊδρίῃ δουλοσύνην ἔπεσεν Sol.9
: seldom (only in Poets) put after its case, Il.15.59, Od.3.137,15.541, S.OC 126(lyr.): after an Adv., αὔριον ἔς· τῆμος δὲ.. Od.7.318
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > εἰς
3 εἰς-έχω

εἰς-έχω (s. ἔχω), hineinreichen, sich hineinerstrecken, ἐς ποταμόν, ἐς ϑάλασσαν, Her. 1, 193. 2, 158 u. öfter; κόλπος ἐκ τῆς βορηΐης ϑαλάσσης ἐςέχων ἐπὶ Αἰϑιοπίης, der sich nach Aethiopien hineinerstreckt, 2, 12; Plut. Alex. 44. Aehnlich ϑάλαμος ἐςέχων ἐς τὸν ἀνδρεῶνα, hat einen Ausgang dahin, Her. 3, 78; ἐς τὸν οἶκον ἐςέχων ὁ ἥλιος, die in das Haus hineinscheinende Sonne, 8, 137. – In Gemälden ist τὸ εἰςέχον der Schatten, Philostr. v. Apoll. 2, 20.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > εἰς-έχω
4 συν-εις-πίπτω

συν-εις-πίπτω (s. πίπτω), mit od. zugleich hineinfallen; ξυνειςπεσοῦμαι μετὰ σοῦ, Ar. Eccl. 1095; hineingerathen, eindringen; εἰς τὸ τεῖχος, Her. 3, 35; Thuc. 5, 3; Xen. Cyr. 3, 3, 28; εἰς τὴν ϑάλασσαν, An. 5, 7, 25; εἴσω τῶν πυλῶν σύν τινι, 7, 1, 12; κατὰ τὰς πύλας, Hell. 4, 7, 6; εἰς τὴν πόλιν, Pol. 4, 71, 12; Sp., wie D. Cass. 58, 1.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > συν-εις-πίπτω
5 καθηκω

     καθήκω

     κᾰθ-ήκω

    ион. κᾰτήκω

    1) простираться, тянуться, доходить

     (εἰς θάλασσαν Her., Xen. и ἐπὴ θάλασσαν Thuc.; ἐπὴ τὰ ὄρη καὴ τὸν Πόντον Plut.; φλέβες καθήκουσιν εἰς τέν κύστιν Arst.)

    πέτραι καθήκουσαι ἐπ΄ αὐτὸν ποταμόν Xen. — скалы, спускающиеся к самой реке;

    γήλοφοι καθῆκον ἀπὸ τοῦ ὄρους Xen. — за горами начинались холмы;

    οἱ πρὸς τὸν Μηλιακὸν κόλπον καθήκοντες Thuc. — (племена), живущие у Малийского залива;

    εἰς λεπτὸν κ. Arst. — заканчиваться острием

    2) переходить, доставаться

    καθῆκεν ἥ διαδοχέ εἰς ἀδελφούς Plut. — наследство (царей Альбы) перешло к братьям;

    καθῆκεν εἰς ἡμᾶς ὅ λόγος Aeschin. — наступила наша очередь говорить

    3) ( о времени и во времени) приходиться

    κ. εἰς ἐκείνας τὰς ἡμέρας Plut. — прийтись на те дни, совпасть с теми днями;

    κ. κατὰ τὸν χαιρὸν τοῦτον Polyb. — прийтись на это время

    4) приходить, наступать

     (ἑορτῆς καθηκούσης ἐν τῇ στρατιᾷ Plut.)

    τὰ καθήκοντά ἐστι τοιαῦτα Her. — настоящие обстоятельства таковы;

    ἐπὴ τοῖσι καθήκοισι πρήγμασι Her. — при сложившихся обстоятельствах

    5) во-время наступать, быть своевременным

    ὁπότε καθήκοι ὅ χρόνος Xen., ὅταν οἱ χρόνοι καθήκωσιν или ἐν τῇ καθηκούσῃ ὥρᾳ Arst. — когда наступит подходящий момент;

    πλείω τοῦ καθήκοντος χρόνου Soph. — дольше, чем следует

    6) надлежать

     (εἰς τόπον τινὰ ἀθροίζεσθαι Xen.; ὅταν ἐκ τῶν νόμων καθήκῃ Dem.; τὰς καθηκούσας ἐσθῆτας μεταλαμβάνειν Polyb.)

    αἱ καθήκουσαι ἡμέραι Dem. — установленные дни;

    τὰ καθήκοντα Xen., Dem., Diog.L. — обязанности;

    τὰ μέ καθήκοντα NT. — недостойные поступки

Древнегреческо-русский словарь > καθηκω
6 βαπτίζω

βαπτ-ίζω,

A dip, plunge, ξίφος εἰς σφαγήν J.BJ2.18.4
; σπάθιον εἰς τὸ ἔμβρυον Sor.2.63
:—[voice] Pass., of a trephine, Gal.10.447; βάπτισον σεαυτὸν εἰς θάλασσαν Plu.2.166a
; β. Διόνυσον πρὸς τὴν θάλασσαν ib. 914d:—in [voice] Pass., to be drowned, Epict.Gnom.47; of ships, sink or disable them, Plb.1.51.6, 16.6.2 ([voice] Pass.); ἐβάπτισαν τὴν πόλιν flooded the city, metaph., of the crowds who flocked into Jerusalem at the time of the siege, J.BJ4.3.3; β. τινὰ εἰσφοραῖς D.S.1.73
; β. τινὰ ὕπνῳ AP11.49
(Even.); ὕπνῳ βεβαπτισμένος Archig.
and Posidon. ap. Aët. 6.3:—[voice] Pass., ὡς ἐκ τοῦ βεβαπτίσθαι ἀναπνέουσι Hp.Epid.5.63
; to be drenched, Eub.68: metaph.,
βεβαπτισμένοι
soaked in wine, Pl.Smp. 176b
; ὀφλήμασι βεβ. over head and ears in debt, Plu.Galb.21; γνοὺς βαπτιζόμενον τὸ μειράκιον seeing that he was getting into deep water, Pl.Euthd. 277d; β. εἰς ἀναισθησίαν καὶ ὕπνον J.AJ10.9.4
; ὁ τῷ θυμῷ βεβαπτισμένος καταδύεται Ach.Tat.6.19
; ψυχή βεβαπτισμένη λύπῃ Lib.Or.64.115
.

2 draw wine by dipping the cup in the bowl, Aristopho 14.5; φιάλαις β. ἐκ.. κρατήρων Plu.Alex.67
.

3 baptize, τινά Ev.Marc.1.4
; ἐν ὕδατι εἰς μετάνοιαν Ev.Matt.3.11
:—[voice] Pass., βαπτισθήτω ἕκαστος εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν Act.Ap.2.38
; εἰς Χριστόν Ep.Rom.6.3
, etc.:—[voice] Med., dip oneself, LXX4 Ki.5.14; get oneself baptized, Act.Ap.22.16, 1 Ep.Cor.10.2:—[voice] Pass., perform ablutions, Ev.Luc. 11.38.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > βαπτίζω
7 ριπτω

     ῥίπτω

    (impf. ἔρριπτον - эп. iter. ῥίπτασκον и ῥίπτεσκον, fut. ῥίψω, aor. ἔρριψα, pf. ἔρρῑφα; pass.: fut. ῥιφθήσομαι и ῥῐφήσομαι, fut. 3 ἐρρίψομαι, aor. ἐρρίφθην и ἐρ(ρ)ίφην с ῐ, pf. ἔρριμμαι и ῥέριμμαι; adj. verb. ῥιπτός) и ῥιπτέω (только praes. и impf. ἐρρίπτεον)

    1) бросать, метать, кидать

     (δίσκον Hom.; κεραυνόν Pind.; ῥ. τί τινος Eur., ἐπί τινι Aesch. и ἐπί τινα Luc.)

    ἔρριπται ὅ βόλος Her. — невод заброшен;

    ἐρριμμένος καὴ μεθύων Polyb. — валяющийся пьяным;

    ῥ. τὸν κλῆρον Plat. — бросать жребий;

    τραχεῖς λόγους ῥ. Aesch. — бросать оскорбительные слова;

    λόγοι μάτην ῥιφέντες Eur. — впустую сказанные слова;

    ῥ. τινὰ ἐς τὸ δυστυχές Aesch. — ввергать кого-л. в несчастье;

    ῥ. ἀράς τινι Eur. — бросать проклятия кому-л.;

    ῥ. κίνδυνον Eur. — идти на риск;

    ῥίπτεις κυβεύων τὸν πρὸς Ἀργείους Ἄρην Eur. — ты подвергаешь себя риску войны против аргивян;

    ῥ. αὑτὸν εἰς ἐλπίδας ἀπόρους Plut. — принять рискованное решение

    2) извергать, удалять, изгонять

     (τινὰ ἐκ γῆς Soph.)

    ἐκ χθονὸς ῥίψων ἑαυτόν Soph. — добровольно отправившийся в изгнание

    3) сбрасывать, сталкивать, свергать

     (ἀπὸ πύργου τινά Hom.; τινὰ εἰς τὸν Τάρταρον Plat.; τινὰ κατὰ и ἀπὸ πέτρας Eur., Plut.; ῥῖψαι ἑωυτὸν ἐς τέν θάλασσαν Her.)

    ῥ. ἑαυτόν Xen. — бросаться в пропасть

    4) бросать, покидать

    (ῥ. τινὰ ἔρημον Soph.)

    5) отбрасывать прочь

     (μοχλὸν ἀπὸ ἕο Hom.; τὰ ὅπλα Xen.)

    πλόκαμον εἰς αἰθέρα ῥίπτων Eur. — распустив (свои) кудри по ветру

    6) подбрасывать, поднимать

     (τι ποτὴ νέφεα Hom.)

    ὀρθὰς ὠλένας πρὸς οὐρανὸν ῥ. Eur. — воздевать руки к небу

    7) (sc. ἑαυτόν) бросаться

     (εἰς θάλασσαν Xen.)

    ῥ. ἐπὴ λαιὰ καὴ ἐπὴ δεξιά Anth. — метаться то влево, то вправо;

    ῥῖψαι πέτρας ἀπὸ τηλεφανοῦς Men. — броситься вниз с высокой скалы

Древнегреческо-русский словарь > ριπτω
8 βαπτίζω

βαπτίζω fut. βαπτίσω; 1 aor. ἐβάπτισα. Mid.: ἐβαπτισάμην. Pass.: impf. ἐβαπτιζόμην; fut. βαπτισθήσομαι; 1 aor. ἐβαπτίσθην; pf. ptc. βεβαπτισμένος (Hippocr., Pla., esp. Polyb.+; UPZ 70, 13 [152/151 B.C.]; PGM 5, 69; LXX; ApcSed 14:7 [p. 136, 8f Ja.]; Philo; Joseph.; SibOr 5, 478; Just.; Mel., Fgm. 8, 1 and 2 Goodsp.=8b, 4 and 14 P.—In Gk. lit. gener. to put or go under water in a variety of senses, also fig., e.g. ‘soak’ Pla., Symp. 176b in wine) in our lit. only in ritual or ceremonial sense (as Plut.; Herm. Wr. [s. 2a below]; PGM 4, 44; 7, 441 λουσάμενος κ. βαπτισάμενος; 4 Km 5:14; Sir 34:25; Jdth 12:7; cp. Iren. 1, 21, 3 [Harv. I 183, 83]).

① wash ceremonially for purpose of purification, wash, purify, of a broad range of repeated ritual washing rooted in Israelite tradition (cp. Just., D. 46, 2) Mk 7:4; Lk 11:38; Ox 840, 15.—WBrandt, Jüd. Reinheitslehre u. ihre Beschreibg. in den Ev. 1910; ABüchler, The Law of Purification in Mk 7:1–23: ET 21, 1910, 34–40; JDöller, D. Reinheits-u. Speisegesetze d. ATs 1917; JJeremias, TZ 5, ’49, 418–28. See 1QS 5:8–23; 2:25–3:12; 4:20–22.

② to use water in a rite for purpose of renewing or establishing a relationship w. God, plunge, dip, wash, baptize. The transliteration ‘baptize’ signifies the ceremonial character that NT narratives accord such cleansing, but the need of qualifying statements or contextual coloring in the documents indicates that the term β. was not nearly so technical as the transliteration suggests.

ⓐ of dedicatory cleansing associated w. the ministry of John the Baptist (Orig., C. Cels. 1, 47, 4), abs. J 1:25, 28; 3:23a; 10:40; hence John is called ὁ βαπτίζων Mk 1:4; 6:14, 24 (Goodsp., Probs. 50–52).—Pass. Mt 3:16; ISm 1:1; oft. have oneself baptized, get baptized Mt 3:13f; Lk 3:7, 12, 21; 7:30; J 3:23b; GEb 18, 35f; IEph 18:2 al. (B-D-F §314; s. §317).—(ἐν) ὕδατι w. water Mk 1:8a; Lk 3:16a; Ac 1:5a; 11:16a; ἐν (τῷ) ὕδατι J 1:26, 31, 33; ἐν τῷ Ἰορδ. (4 Km 5:14) Mt 3:6; Mk 1:5; εἰς τὸν Ἰορδ. (cp. Plut., Mor. 166a βάπτισον σεαυτὸν εἰς θάλασσαν; Herm. Wr. 4, 4 βάπτισον σεαυτὸν εἰς τὸν κρατῆρα) Mk 1:9.—W. the external element and purpose given ἐν ὕδατι εἰς μετάνοιαν Mt 3:11a (AOliver, Is β. used w. ἐν and the Instrumental?: RevExp 35, ’38, 190–97).—βαπτίζεσθαι τὸ βάπτισμα Ἰωάννου undergo John’s baptism Lk 7:29. εἰς τί ἐβαπτίσθητε; Ac 19:3 means, as the answer shows, in reference to what (baptism) were you baptized? i.e. what kind of baptism did you receive (as the context indicates, John’s baptism was designed to implement repentance as a necessary stage for the reception of Jesus; with the arrival of Jesus the next stage was the receipt of the Holy Spirit in connection with apostolic baptism in the name of Jesus, who was no longer the ‘coming one’, but the arrived ‘Lord’)? β. βάπτισμα μετανοίας administer a repentance baptism vs. 4; GEb 13, 74.—S. the lit. on Ἰωάν(ν)ης 1, and on the baptism of Jesus by John: JBornemann, D. Taufe Christi durch Joh. 1896; HUsener, D. Weihnachtsfest² 1911; DVölter, D. Taufe Jesu durch Joh.: NThT 6, 1917, 53–76; WBundy, The Meaning of Jesus’ Baptism: JR 7, 1927, 56–75; MJacobus, Zur Taufe Jesu bei Mt 3:14, 15: NKZ 40, 1929, 44–53; SHirsch, Taufe, Versuchung u. Verklärung Jesu ’32; DPlooij, The Baptism of Jesus: RHarris Festschr. (Amicitiae Corolla), ed. HWood ’33, 239–52; JKosnetter, D. Taufe Jesu ’36; HRowley, TManson memorial vol., ed. Higgins ’59, 218–29 (Qumran); JSchneider, Der historische Jesus u. d. kerygmatische Christus ’61, 530–42; HKraft, TZ 17, ’61, 399–412 (Joel); FLentzen-Dies, D. Taufe Jesu nach den Synoptikern, ’70. More reff. s.v. περιστερά.

ⓑ of cleansing performed by Jesus J 3:22, 26; 4:1; difft. 4:2 with disclaimer of baptismal activity by Jesus personally.

ⓒ of the Christian sacrament of initiation after Jesus’ death (freq. pass.; s. above 2a; Iren. 3, 12, 9 [Harv. II 63, 3]) Mk 16:16; Ac 2:41; 8:12f, 36, 38; 9:18; 10:47; 16:15, 33; 18:8; 22:16; 1 Cor 1:14–17; D 7 (where baptism by pouring is allowed in cases of necessity); ISm 8:2.—β. τινὰ εἰς (τὸ) ὄνομά τινος (s. ὄνομα 1dγב) baptize in or w. respect to the name of someone: (τοῦ) κυρίου Ac 8:16; 19:5; D 9:5; Hv 3, 7, 3. Cp. 1 Cor 1:13, 15. εἰς τ. ὄν. τ. πατρὸς καὶ τ. υἱοῦ καὶ τ. ἁγίου πνεύματος Mt 28:19 (on the original form of the baptismal formula see FConybeare, ZNW 2, 1901, 275–88; ERiggenbach, BFCT VII/1, 1903; VIII/4, 1904; HHoltzmann, Ntl. Theologie² I 1911, 449f; OMoe: RSeeberg Festschr. 1929, I 179–96; GOngaro, Biblica 19, ’38, 267–79; GBraumann, Vorpaulinische christl. Taufverkündigung bei Paulus ’62); D 7:1, 4. Likew. ἐν τῷ ὀν. Ἰ. Χριστοῦ Ac 2:38 v.l.; 10:48; ἐπὶ τῷ ὀν. Ἰ. Χρ. Ac 2:38 text; more briefly εἰς Χριστόν Gal 3:27; Ro 6:3a. To be baptized εἰς Χρ. is for Paul an involvement in Christ’s death and its implications for the believer εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν vs. 3b (s. Ltzm. ad loc.; HSchlier, EvTh ’38, 335–47; GWagner, D. relgeschichtliche Problem von Rö 6:1–11, ’62, tr. Pauline Bapt. and the Pagan Mysteries, by JSmith, ’67; RSchnackenburg, Baptism in the Thought of St. Paul ’64, tr. of D. Heilsgeschehen b. d. Taufe nach dem Ap. Paulus ’50). The effect of baptism is to bring all those baptized εἰς ἓν σῶμα 1 Cor 12:13 (perh. wordplay: ‘plunged into one body’).—W. the purpose given εἰς ἄφεσιν τ. ἁμαρτιῶν Ac 2:38 (IScheftelowitz, D. Sündentilgung durch Wasser: ARW 17, 1914, 353–412).—Diod S 5, 49, 6: many believe that by being received into the mysteries by the rites (τελεταί) they become more devout, more just, and better in every way.—ὑπὲρ τ. νεκρῶν 1 Cor 15:29a, s. also vs. * 29b, is obscure because of our limited knowledge of a practice that was evidently obvious to the recipients of Paul’s letter; it has been interpr. (1) in place of the dead, i.e. vicariously; (2) for the benefit of the dead, in var. senses; (3) locally, over (the graves of) the dead; (4) on account of the dead, infl. by their good ex.; of these the last two are the least probable. See comm. and HPreisker, ZNW 23, 1924, 298–304; JZingerle, Heiliges Recht: JÖAI 23, 1926; Rtzst., Taufe 43f; AMarmorstein, ZNW 30, ’31, 277–85; AOliver, RevExp 34, ’37, 48–53; three articles: Kirchenblatt 98, ’42 and six: ET 54, ’43; 55, ’44; MRaeder, ZNW 46, ’56, 258–60; BFoschini, 5 articles: CBQ 12, ’50 and 13, ’51.—On the substitution of a ceremony by another person cp. Diod S 4, 24, 5: the boys who do not perform the customary sacrifices lose their voices and become as dead persons in the sacred precinct. When someone takes a vow to make the sacrifice for them, their trouble disappears at once.

③ to cause someone to have an extraordinary experience akin to an initiatory water-rite, to plunge, baptize. Cp. ‘take the plunge’ and s. OED ‘Plunge’ II 5 esp. for the rendering of usage 3c, below.

ⓐ typologically of Israel’s passage through the Red Sea εἰς τὸν Μωϋσῆν ἐβαπτίσαντο they got themselves plunged/ baptized for Moses, thereby affirming his leadership 1 Cor 10:2 v.l. (if the pass. ἐβαπτίσθησαν is to be read with N. the point remains the same; but the mid. form puts the onus, as indicated by the context, on the Israelites).

ⓑ of the Holy Spirit (fire) β. τινὰ (ἐν) πνεύματι ἁγίῳ Mk 1:8 (v.l. + ἐν); J 1:33; Ac 1:5b; 11:16b; cp. 1 Cor 12:13 (cp. Just., D. 29, 1). ἐν πν. ἁγ. καὶ πυρί Mt 3:11b; Lk 3:16b (JDunn, NovT 14, ’72, 81–92). On the oxymoron of baptism w. fire: REisler, Orphischdionysische Mysterienged. in d. christl. Antike: Vortr. d. Bibl. Warburg II/2, 1925, 139ff; CEdsman, Le baptême de feu (ASNU 9) ’40. JATRobinson, The Baptism of John and Qumran, HTR 50, ’57, 175–91; cp. 1QS 4:20f.

ⓒ of martyrdom (s. the fig. uses in UPZ 70, 13 [152/151 B.C.]; Diod S 1, 73, 6; Plut., Galba 1062 [21, 3] ὀφλήμασι βεβ. ‘overwhelmed by debts’; Chariton 2, 4, 4, βαπτιζόμενος ὑπὸ τ. ἐπιθυμίας; Vi. Aesopi I c. 21 p. 278, 4 λύπῃ βαπτιζόμενος; Achilles Tat. 3, 10, 1 πλήθει βαπτισθῆναι κακῶν; Herm. Wr. 4, 4 ἐβαπτίσαντο τοῦ νοός; Is 21:4; Jos., Bell. 4, 137 ἐβάπτισεν τ. πόλιν ‘he drowned the city in misery’) δύνασθε τὸ βάπτισμα ὸ̔ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; Mk 10:38 (perh. the stark metaph. of impending personal disaster is to be rendered, ‘are you prepared to be drowned the way I’m going to be drowned?’); cp. vs. 39; Mt 20:22 v.l.; in striking contrast to fire Lk 12:50 (GDelling, Novum Testamentum 2, ’57, 92–115).—PAlthaus, Senior, D. Heilsbedeutung d. Taufe im NT 1897; WHeitmüller, Im Namen Jesu 1903, Taufe u. Abendmahl b. Paulus 1903, Taufe u. Abendmahl im Urchristentum 1911; FRendtorff, D. Taufe im Urchristentum 1905; HWindisch, Taufe u. Sünde im ältesten Christentum 1908; ASeeberg, D. Taufe im NT² 1913; AvStromberg, Studien zu Theorie u. Praxis der Taufe 1913; GottfrKittel, D. Wirkungen d. chr. Wassertaufe nach d. NT: StKr 87, 1914, 25ff; WKoch, D. Taufe im NT³ 1921; JLeipoldt, D. urchr. Taufe im Lichte der Relgesch. 1928; RReitzenstein, D. Vorgesch. d. christl. Taufe 1929 (against him HSchaeder, Gnomon 5, 1929, 353–70, answered by Rtzst., ARW 27, 1929, 241–77); FDölger, Ac I 1929, II 1930; HvSoden, Sakrament u. Ethik bei Pls: ROtto Festschr., Marburger Theologische Studien ’31, no. 1, 1–40; MEnslin, Crozer Quarterly 8, ’31, 47–67; BBacon, ATR 13, ’31, 155–74; CBowen: RHutcheon, Studies in NT, ’36, 30–48; GBornkamm, ThBl 17, ’38, 42–52; 18, ’39, 233–42; HSchlier, EvTh ’38, 335–47 ( Ro 6); EBruston, La notion bibl. du baptême: ÉTLR ’38, 67–93; 135–50; HMarsh, The Origin and Signif. of the NT Baptism ’41; KBarth, D. kirchl. Lehre v. d. Taufe² ’43 (Eng. tr., The Teaching of the Church Regarding Baptism, EPayne ’48); FGrant, ATR 27, ’45, 253–63; HSchlier, D. kirchl. Lehre v. d. Taufe: TLZ 72, ’47, 321–26; OCullmann, Baptism in the NT (tr. JReid) ’50; MBarth, D. Taufe ein Sakrament? ’51; RBultmann, Theology of the NT, tr. KGrobel ’51, I 133–44; JSchneider, D. Taufe im NT ’52; DStanley, TS 18, ’57, 169–215; EFascher, Taufe: Pauly-W. 2. Reihe IV 2501–18 (’32); AOepke, TW I ’33, 527–44; GBeasley-Murray, Baptism in the NT ’62; MQuesnel, Baptisés dans l’Esprit ’85 (Acts); DDaube, The NT and Rabbinic Judaism ’56, 106–40; NMcEleney, Conversion, Circumstance and the Law: NTS 20, ’74, 319–41; HBraun, Qumran u. d. NT II ’66, 1–29; OBetz, D. Proselytentaufe der Qumransekte u. d. NT: RevQ 1, ’58, 213–34; JYsebaert, Gk. Baptismal Terminology, ’62. S. τέκνον 1aα.—B. 1482. DELG s.v. βάπτω. M-M. EDNT. TW. Sv.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > βαπτίζω
9 ὁρμάω

ὁρμάω, 1) trans., in Bewegungsetzen, antreiben, anregen, εἰς πόλεμον, Il. 6, 338 (wie Thuc. 1, 127), ποτὶ κλέος, Pind. O. 11, 21; ἦ ῥά σε Ἄρτεμις ὥρμασε – ἐπὶ βοῦς ἀγελαίας, Soph. Ai. 175; Καδμείαν μέριμναν ὁρμήσασ' ἐπ' ἔργον, Eur. Phoen. 1071; στρατὸν ἐπί τινα, Her. 8, 106, vgl. 1, 76; ἐφ' ὃ ἡ Μοῦσα αὐτὸν ὥρμησεν, Plat. Ion 534 c, vgl. Rep. V, 466 b; c. inf., Phaedr. 255 d; auch von Sachen, πόλεμον, erregen, Od. 18, 376. Daher pass. angetrieben werden, ὁρμηϑεὶς ϑεοῦ, von einem Gotte angereizt, Od. 8, 499, vgl. 4, 282. 13, 82 (doch s. den aor. auch unten beim med.; πρὸς ϑεῶν ὡρμημένος, Soph. El. 70; τοὺς ὑπὸ τούτου τοῦ ἔρωτος ὡρμημένους, Plat. Conv. 181 d. – 2) häufiger intr., wobei man ἑαυτόν ergänzen kann, sich in schnelle Bewegung setzen, ἴρηξ, ὃς ὁρμήσῃ πεδίοιο διώκειν ὄρνεον ἄλλο, Il. 13, 64, der sich aufschwingt einen andern Vogel zu verfolgen (= ὦρτο πέτεσϑαι ib. 62); ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε Ἅχιλλεὺς στῆναι ἐναντίβιον, so oft er sich in Bewegung setzte, sich anschickte, versuchte, Widerstand zu leisten, 21, 265, wie ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε πυλάων ἀντίον ἀΐξασϑαι, 22, 194, so oft er losfuhr, gegen die Thore anzudringen, u. so öfter c. inf. von dem ersten innern Antriebe, Vorsatze, Etwas zu unternehmen; ἤδη νίκην ὁρμῶντ' ἀλαλἀξαι, Soph. Ant. 133; στρατεύεσϑαι, Her. 7, 150; Folgde, wie Plat. Phaedr. 251 b Rep. IV, 452 b Conv. 190 a; Xen. An. 3, 4, 44; – sich schnell darauf losstürzen, darauf losstürmen, zum Angriff, sowohl τινός, auf Einen, ὁππότε Τρώων ὁρμήσειε, Il. 4, 335, als ἐπί τινα, Hes. Sc. 403 Her. 1, 1, u. ἐς μάχην, Aesch. Pers. 386, wie εἰς ἀγῶνα Eur. Phoen. 266; ὁρμᾶν πύργωμα ἔπι, Suppl. 1219, εἰς πατρὸς δόμους, Med. 1178; ϑεία ἡ ὁρμή, ἣν ὁρμᾷς ἐπὶ τοὺς λόγους, Plat. Parm. 135 d; auch von leblosen Dingen, δόξης ἐπὶ τὸ ὀρϑὸν ὁρμώσης, Phaedr. 238 b; ἐφ' ὅγε μέρος ὥρμηκεν ἡμῖν ὁ λόγος, Polit. 264 e; oft auch absolut, ὥςπερ ὡρμήσαμεν, ἴωμεν, Prot. 314 b; vgl. ὅπῃ ἄν τις ὁρμήσῃ, τοιαῦτα καὶ τὰ ἑπόμενα εἶναι, wie Einer beginnt, Rep. IV, 425 b; εἰς τὸ διώκειν ὁρμήσαντες, Xen. An. 1, 8, 25; ὥρμησαν δρόμῳ ἐπ' αὐτούς, 4, 3, 31, öfter; auch ὁδόν, einen Marsch beginnen, 3, 1, 8; ὁρμᾶν τὴν στρατείαν, Cyr. 8, 6, 20; u. so oft bei Pol., τὴν ἡδίω τῶν ὁδῶν ὥρμησε 12, 27, 2, πρὸς τὰς ἐπιβολάς 1, 3, 9, u. c. inf., διαβαίνειν ὥρμησαν εἰς Σικελίαν 1, 5, 2, ἐπὶ τὸ συνεμβαίνειν 1, 20, 7, öfter; ὡρμηκότες ἐπὶ τὸ σκοπεῖν, Xen. Mem. 3, 7, 9; Sp., πρὸς τὰ κάλλιστα ὥρμησα, Luc. Somn. 18, u. Plut. oft. – So bes. im pass. oder med. durch einen Andern oder sich selbst angetrieben werden, darauflosstürzen, sowohl τινός, auf Einen, Πηλείδης δ' ὡρμήσατ' Ἀγήνορος, er stürzte sich auf den Agenor, griff ihn an, Il. 21, 595, vgl. 14, 488, als ἐπί τινι, Od. 10, 214, μετά τινος, hinter Einem hereilen, Il. 17, 605, u. mit Präpositionen, die den Ort, von wo aus man eilt, bezeichnen, ὡρμᾶτ' ἐκ ϑαλάμοιο, sie eilte aus dem Schlafgemach, Il. 3, 142, vgl. 9, 178; u. so in Prosa, von einem Punkte aus aufbrechen, bes. von einem Feldherrn, mit seinem Heere ausrücken, Her. 1, 36. 8, 112 u. öfter; vgl. ἐκ πλοίων ὁρμώμενοι τοὺς ἰχϑύας αἱρέουσι, 3, 98; πάντα ἔφη ἐκ τῆς ψυχῆς ὡρμῆσϑαι καὶ τὰ κακὰ καὶ τὰ ἀγαϑὰ τῷ σώματι, Plat. Charmid. 156 e; περὶ τῆς ἀρχῆς διαλεγόμενος καὶ τῶν ἐξ ἐκείνης ὡρμημένων, und über das, was davon ausgeht, Phaed. 101 e; auch von Flüssen, entspringen, ποταμοὺς ἄνωϑεν ἐκ τῆς Ἴδης ὡρμημένους, Legg. III, 682 b; vgl. noch ἡ πρώτη βλάστη καλῶς ὁρμηϑεῖσα, hervorgebrochener Keim, VI, 765 e, u. τὰ ἀπ' ἐκείνης τῆς ὑποϑέσεως ὁρμηϑέντα, Phaed. 101 d; ἀπό, ἔκ τινος, Xen. An. 1, 2, 5. 5, 9, 23; ἐπολέμει ἐκ Χεῤῥονήσου ὁρμώμενος, indem er den Chersones zur Basis seiner Kriegsoperationen machte, 1, 1, 9, vgl. Hell. 1, 3, 4; ἐπὶ τὴν στρατείαν, Xen. Cyr. 1, 6, 1 u. öfter; Thuc. 3, 31, wo der Schol. erkl. ὁρμητήριον ἔχων; vgl. οὐκ ἀπὸ τοσῶνδε ὁρμᾶσϑαι, 1, 144; Pol. öfter; – auch das Ziel bezeichnend, εἰς ἐπάλξεις, Aesch. Spt. 31; ἐς ναῠν, Soph. Phil. 869; εἰς ἐπόψιον τόπ ον, Aut. 1097; ἐφ' ὑμᾶς, feindlich, Ai. 47; δεῠρο, 1203; u. mit dem bloßen accus., O. C. 1572; πρὸς δόμους, Eur. Hipp. 1152; εἰς ϑάλασσαν ποσίν, I. T. 1407; εἰς δόμους, Bacch. 1164; auch εἰς φυγήν, Rhes. 193; ὁρμέατο (ὥρμηντο) ἐπὶ τὸ ἱερόν, sie machten sich auf nach dem Tempel, Her. 8, 35; ἐπ' ἀλήϑειαν ὁρμωμένης ψυχῆς, Plat. Soph. 228 c; πρὸς τὴν ἡδονὴν ὥρμηται ἡ ποίη-σις, Gorg. 502 c. – Cum inf. = sich in Bewegung setzen, sich aufmachen, Etwas zu thun, μὴ φεύγειν ὁρμήσωνται, daß sie sich nur nicht aufmachen, um zu fliehen, Il. 8, 511; διώκειν ὡρμήϑησαν, 10, 359; ὡρμήϑη κόρυϑα κρατὸς ἀφαρπάξαι, er eilte, den Helm vom Haupte zu reißen, 13, 188; ἦτορ ὡρμᾶτο πολεμίζειν, das Herz fühlte sich getrieben zu kämpfen, 21, 272; ὁρμᾶται αἶνον ϑέμεν, Pind. N. 1, 5; häufiger in Prosa, λόγον ὥρμητο λέγειν, d. i. er hatte angefangen, Her. 3, 50; ὁρμέατο ἐκδιδόναι, 1, 158, vgl. 7, 22; ὁρμέατο βοηϑέειν, sie eilten ihnen zu Hülfe zu kommen; αὖϑις ὡρμᾶτο ἰέναι, Plat. Theag. 129 b; τῆς ἀνϑρωπείας φύσεως ὁρμωμένης προϑύμως τι πρᾶξαι, Thuc. 3, 45; Folgende. – Oft auch absolut, aufbrechen, eilen, bes. um anzugreifen, Il. 13, 182. 496. 526. 559; ἥ μιν ἔπειτ' ἀποπαύσει ἐς ὕστερον ὁρμηϑῆναι, Od. 12, 126, oft; auch mit dem Zusatz ἔγχεϊ, ξυστοῖς, ξίφεσι, mit dem Speere, den Schwertern angreifen, Il. 5, 855. 13, 496. 17, 530; u. übh. von jeder schnellen Bewegung, ὁρμώμενον δὲ μηδαμῶς ἀντισπάσῃς, Aesch. Prom. 337, öfter, auch von leblosen Dingen, τὸ φέγγος ὁρμάσϑω πυρός, Eum. 983; ἐχϑρῶν δ' ὕβρις ἀτάρβητος ὁρμᾶται, Soph. Ai. 195, u. öfter, wie Eur.; ὁρᾷς ὁρμωμένους ἡμᾶς πάλαι προϑύμως, Ar. Plut. 257; ὁ λόγος ὥρμηται, die Sage hat sich schnell verbreitet, Her. 3, 56; ὡς φάτις ὥρμηται, Her. 7, 189; auch ὁ λόγος ὥρμητο λέγεσϑαι, 4, 16. 6, 86; Xen. u. Folgde, wie Pol. oft. – Die Form ὁρμώωνται, bei Opp. Hal. 1, 598, berechtigt nicht zur Annahme eines neuen Präsens ὁρμώω.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ὁρμάω
10 ἐμ-βαίνω

ἐμ-βαίνω (s. βαίνω), 1) hineingehen, bes. νηΐ u. ἐν νηΐ, in ein Schiff, es besteigen, Od. 4, 656; ἐν ἑκάστῃ πεντήκοντα ἐμβέβασαν Il. 2, 720; εἰς ναῦς Her. 2, 29; Plat. Menex. 243 c; Lys. 2, 40; ohne Zusatz, Il. 5, 629; Ar. Ran. 188; Plat. Gorg. 511 e; Dem. 3, 4 u. sonst; auch τὸν λέμβον, Pol. 30, 9, 11; ἵπποισι – καὶ ἅρμασιν ἐμβεβαώς, der auf den Wegen gestiegen ist, Il. 5, 199, wie H. h. 31, 9; δίφροις Eur. Ph. 2; ἐπ' ἀπήνης ἐμβεβώς Soph. O. R. 803, auf dem Wagen stehend, vgl. βαίνω; κατ' ἀγραύλοιο βοὸς κέρας ἐμβεβαυῖα, darauf haftend, Il. 24, 81; γαστέρα ἑφϑὴν ὑὸς ἐν ὄξει δριμεῖ καὶ σιλφίῳ ἐμβεβαῶσαν, darin liegend, Archestr. bei Ath. III, 101 c; – εἰς ποταμόν Plat. Crat. 401 a; εἰς ϑάλασσαν οὐκ ἐμβαίνοντες Lys. 2, 59, das Meer betreten, befahren. Auch γῆς δὲ μὴ μβαίνῃς ὅρων, Soph. O. C. 401; κέλευϑον Eur. Suppi. 989; ἄξενον στέγην Cycl. 92; übertr., εἰς τόνδ' ἐνέβης (l. f. ἐνέβη) ξὺν ἀληϑείᾳ χρησμόν Aesch. Ag. 1548, du gingst ein, thatest einen wahren Spruch; εἰς σκέψιν Plat. Legg. III, 686 c; εἰς τὴν εἰωϑυῖαν δίαιταν Rep. III, 406 e; εἰς ἁρμονίαν, εἰς τύπον τινά, Ion 534 a Crat. 397 a; εἰς τὸν κίνδυνον Xen. Cyr. 2, 1, 15; ἐν αὐτοῖς τοῖς δεινοῖς καὶ φοβεροῖς ἐμβεβηκώς Dem. 18, 248; ἐὰν μὴ πρότερον ἐμβεβῶσι τῷ ἐπιτηδεύματι Plat. Phaedr. 252 e; – darauf treten, ἁλουργέσιν, auf Purpurdecken, Aesch. Ag. 920; τῷ δ' ἐγὼ ἐμβαίνων Od. 10, 164; χρυσέοισι πεδίλοις ἐμβεβαυῖαν Hes. Th. 12; übertr., wie insultare, ὠμοφρόνως δαίμων ἐνέβη Περσῶν γενεᾷ Aesch. Pers. 875. – 2) einherschr eiten; ὀρϑῶς Plat. Alc. I, 108 c; ἴχνεσι πατρός Pind. P. 10, 12, vgl. N. 11, 44; ἔμβητον, geht vorwärts, Il. 23, 403, wie öfter ἔμβα, Eur. El. 113 Ar. Ran. 377; ἔμβα χώρει. Eccl. 478. – 3) dazwischentreten, mit der Nebenbdtg des Hinderns; Il. 16, 94. – Aor. I. hat die trans. Bdtg, hineinbringen, hineinführen; ἐν δὲ τὰ μῆλα λαβόντες ἐβήσαμεν Od. 11, 4; ἱκέτευσε ἐμβῆσαί νιν δί-φρον Eur. Heracl. 845; Cycl. 467; εἰς φροντίδα, in Sorge versetzen, Her. 1, 46. – Anders ist ἐς ἄντλον ἐμβήσει πόδα Eur. Heracl. 168, vgl Soph. frg. 599, den Fuß hineinsetzen, mit dem Fuße hineingehen.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐμ-βαίνω
11 κατ-άγω

κατ-άγω (s. ἄγω; καταγήοχε Dem. 18, 73 im Dekret; κατάξαντες Xen. Hell. 2, 2, 201; – 1) herab-, hinunter führen, -leiten, -bringen; ψυχὰς μνηστήρων κατάγων, in die Unterwelt hinab, Od. 24, 100; εἰς Ἀΐδαο 11, 164, wie Pind. Ol. 9, 34 ᾇ (ῥάβδῳ) βρότεα σώματα κατάγει κοίλαν πρὸς ἀγυιὰν ϑνασκόντων; vgl. Eur. Med. 1016 Alc. 24; – ἐκ τῶν ὀρῶν ὕλην κατῆγον εἰς τὸ ἄστυ Plat. Critia. 118 d; – übh. nach einem Orte hinführen, den man als niedriger gelegen betrachtet (s. κατά), ἵππους κατάγειν κοίλας ἐπὶ νῆας Il. 5, 26, vgl. 6, 53 Od. 20, 163; τὸν Κρήτηνδε κατήγαγεν ἲς ἀνέμοιο, ihn verschlug der Sturm nach Kreta hin, 19, 186; bes. ein Schiff von der hohen See in den Hafen bringen, – a) anlanden, gew. med.; von den Schiffen selbst, Od. 3, 178. 16, 322; von den Seefahrern, 3, 10; auch νηῒ κατάγεσϑαι, 10, 140; Σίγειον οὐρίῳ πλάτῃ κατηγόμην Soph. Phil. 356; κατηγάγοντο ἐξ Ἐρετρίας εἰς Μαραϑῶνα Plat. Menex. 240 c; Strab. IV, 183 οἱ καταγόμενοι, im Ggstz von ἀναπλέοντες; auch pass., νέας πολλὰς καταχϑείσας ἐς τὰς Ἀφεάτς Her. 8, 4; ναῦν εἰς ϑάλασσαν κατάγειν, vom Stapel lassen, Ath. V, 207 a. – b) feindlich, ein Schiff aufbringen, es zwingen, in einen gewissen Hafen einzulaufen (ἐκώλυε καταπλεῖν Ἀϑήναζε, ἐς δὲ τοὺς ἑαυτῶν συμμάχους κατῆγεν Xen. Hell. 5, 1, 28), um Zölle zu entrichten, wie es die thun, welche die Meeresherrschaft haben, Dem. 5, 25. 8, 9 u. öfter; Lycurg. 18; auch wohl wie es die Byzantier thaten, um die Ladung, das Getreide dort zu verkaufen, Dem. 50, 6. 17; vgl. Harpocr. u. Arist. Oec. 2, 3; von den Folgdn Pol. 1, 83, 7; auch von Seeräubern, ἐληΐζοντο καὶ κατῆγον τοὺς ἐμπόρους 5, 95, 4. – Auch auf dem Lande bei Einem einkehren, κατήγοντο παρά τινι Dem. 59, 24, wie Eupolis bei Schol. Ar. Pax 812; Xen. Conv. 8, 39; εἰς πανδοκεῖον κατήχϑη Plut. am. narr. 3. – Herabziehen, μολιβδὶς ὥςτε δίκτυον κατῆγε Soph. frg. 783; beim Spinnen den Faden, ξαίνειν καὶ κατάγειν καὶ κερκίζειν Plat. Soph. 226 b; Pherecrat. bei B. A. 404, 76. Dah. λόγον, Plat. Menon 80 e; σαγήνην Plut. Sol. 4. – 2) zurückführen, bes. einen Verbannten in seine Heimath, Aesch. Spt. 629. 642 Ag. 1589 Eur. Phoen. 432; κατάγων ἐς ταύτην τὴν χώρην τοὺς φυγάδας ἐξ αὐτῆς Her. 6, 75; φεύγων ἔπεισεν Ἀϑηναίους ἑαυτὸν κατάγειν Thuc. 1, 111; τοὺς φυγάδας καταγάγοι οἴκαδε Xen. An. 1, 2, 2 u. öfter; med. zurückkehren, ἐπὶ τὸ στρατόπεδον 3, 4, 36; wiederherstellen, ἰσοκρατίας καταλύοντες τυραννίδας εἰς τὰς πόλεις κατάγειν Her. 5, 92; εἰς τὰς πατρίδας εἰρήνην ἀντὶ πολέμου Pol. 5, 105, 2; – γένος ἀπό τινος, das Geschlecht von Einem ableiten, Plut. X oratt. Lycurg. g. E., τὰ στέμματα κατάγεται εἴς τινα Num. 1. – Nach dem lat. victoriam reportare, ϑριάμβους ἐκ πολέμων μεγίστων ἐπιφανεστάτους Plut. Fab. 24; ϑρίαμβον καὶ νίκην τῇ πατρίδι κατάγων Pol. 11, 33, 7; Sp.; – καταγαγὼν ἐκ τοῦ πολέμου χρυσόν, Geld zurück-, heimbringen, Plut. Lyc. 30; – τὸν Δία, durch Beschwörungen vom Himmel herabziehen, Num. 15.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > κατ-άγω
12 καταπλεω

     καταπλέω

     κατα-πλέω

    ион. καταπλώω (fut. καταπλεύσομαι)

    1) приплывать, прибывать (на корабле), причаливать

     (ἔνθα Hom.; ἐς Αἶαν, ἐπὴ Ἑλλησπόντου Her.; ἐκ Πόντου Ἀθήναζε, εἰς τέν γῆν Xen.; εἰς τέν χώραν NT.; νεωστὴ καταπεπλευκώς Plat.)

    2) плыть вниз по течению

     (ἐς τὸν Εὐφρήτην ἐς Βαβυλῶνα Her.; εἰς θάλασσαν Arst.)

    3) возвращаться (морем), плыть обратно

     (ἐς τέν Φώκαιαν Her.)

Древнегреческо-русский словарь > καταπλεω
13 ἐμβαίνω

ἐμ-βαίνω, (1) hineingehen, bes. νηΐ u. ἐν νηΐ, in ein Schiff, es besteigen; ἵπποισι καὶ ἅρμασιν ἐμβεβαώς, der auf den Wagen gestiegen ist; ἐπ' ἀπήνης ἐμβεβώς, auf dem Wagen stehend; κατ' ἀγραύλοιο βοὸς κέρας ἐμβεβαυῖα, darauf haftend; γαστέρα ἑφϑὴν ὑὸς ἐν ὄξει δριμεῖ καὶ σιλφίῳ ἐμβεβαῶσαν, darin liegend; εἰς ϑάλασσαν οὐκ ἐμβαίνοντες, das Meer betreten, befahren; übertr., εἰς τόνδ' ἐνέβης ξὺν ἀληϑείᾳ χρησμόν, du gingst ein, tatest einen wahren Spruch; darauf treten, ἁλουργέσιν, auf Purpurdecken; übertr., wie insultare. (2) einherschreiten; ἔμβητον, geht vorwärts. (3) dazwischentreten, mit der Nebenbdtg des Hinderns; trans. hineinbringen, hineinführen; εἰς φροντίδα, in Sorge versetzen; ἐς ἄντλον ἐμβήσει πόδα, den Fuß hineinsetzen, mit dem Fuße hineingehen

Wörterbuch altgriechisch-deutsch > ἐμβαίνω
14 βυθίζω

βυθίζω 1 aor. ἐβύθισαν 2 Macc. 12:4, pass. ἐβυθίσθην; fut. 3 pl. pass. βυθισθήσονται JosAs 12:3 (s. βυθός; Soph. et al.; Mag. pap in PWarren 21, 43; 2 Macc 12:4)

① to cause to go down in water, to sink, only pass. in act. sense (Jos., C. Ap. 1, 308) of ships (Polyb. 2, 10, 5; 16, 3, 2; Diod S 13, 40, 5; Dio Chrys. 46 [63], 3; Epict. 3, 2, 18 βυθιζομένου τοῦ πλοίου) ὥστε βυθίζεσθαι αὐτά (i.e. τὰ πλοῖα) so that they began to sink Lk 5:7. W. εἰς (AcJ 112 [Aa II/1 p. 211, 8f]) of the Egyptian military forces ἐβυθίσθησαν εἰς θάλασσαν sank into the sea 1 Cl 51:5.

② to cause someone to experience disastrous consequences, plunge, expose to fig. (cp. Philod., De Morte 33 [DBassi, Pap. Ercolanesi 1914]; Alciphron 1, 16, 1 τὸ νῆφον ἐν ἐμοὶ συνεχῶς ὑπὸ τοῦ πάθους βυθίζεται; Philostrat., Vi. Apoll. 4, 32 p. 151, 17 of the utter ruin of Sparta; SIG 730, 7 [I B.C.] καταβυθ.) plunge τινά someone εἰς ὄλεθρον καὶ ἀπώλειαν into ruin and destruction 1 Ti 6:9.—B. 679. DELG s.v. βυθός. M-M.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > βυθίζω
15 ἐπεισβαίνω

ἐπεισ-βαίνω,

A go into upon, ἵππῳ εἰς θάλασσαν X.HG1.1.6
; ἐ. ἐς τὴν θάλασσαν go into the sea so as to board ships, Th.2.90, 4.14.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπεισβαίνω
16 ἈΠΌ

ἈΠΌ, ab, ab, drückt im Allgemeinen die Entfernung von einem Gegenstande aus.

I. Als Adverbium findet es sich fast nur bei Dichtern, u. auch da wohl immer so, daß besser eine Tmesis angenommen wird: Hom. Iliad. 5, 214 ἀπ' ἐμεῖο κάρη τάμοι; 16, 82 ἀπὸ νόστον ἕλωνται; 18, 92 ἀπὸ ϑυμὸν ὀλέσσῃ; 19, 266 ἀπὸ στόμαχον κάπρου τάμε; 22, 505 φίλου ἀπὸ πατρὸς ἁμαρτών; 1, 67 ἡμῖν ἀπὸ λοιγὸν ἀμῦναι; Od. 8, 149 σκέδασον δ' ἀπὸ κήδεα ϑυμοῦ; vgl. Scholl. Herodian Iliad. 18, 92. 1, 67; – Her. 8, 89 ἀπὸ μὲν ἔϑανε ὁ στρατηγός, ἀπὸ δέ ἄλλοι.

II. Als Präposition stets mit dem gen. verbunden. Grundbedeutung: von, ab.

A. räumlich, die älteste bei Homer fast herrschende Bdtg; παρά bei Personen, ἀπό mit wenigen Ausnahmen bei Sachen, nach richtiger Unterscheidung der alten Grammatiker; vgl. z. B. Iliad. 11, 603 φϑεγξάμενος παρὰ νηός, wo das von Lehrs Quaestt. epp. p. 88 erwähnte Scholium so zu lesen ist: παρὰ νηός: οὐκ ἀντὶ τοῦ παρὰ νηί, ἀλλ' ἀντὶ τοῦ ἀπὸ τῆς νηός. – 1) von einem Orte weg, bei Verbis der Bewegung, φοβέοντο ἀπὸ νηῶν Il. 16, 304, sie flohen von den Schiffen fort; ἔῤῥιψ' ἐμαυτὴν τῆσδ' ἀπὸ πέτρας Aesch. Prom. 705; γᾶς ἀπ' Ἀσίδος ἦλϑε Pers. 262; μητρὸς ἁρπασϑεῖσ' ἄπο Eur. Hec. 513; πηδᾷ πῶλος ἃς ἀπὸ ζυγοῦ Or. 45; ἀπ' ἀλλήλων ἀπιέναι ποι Xen. Cyr. 1, 4, 28; διώκειν ἀπὸ τοῦ στρατεύματος, vom Heere fort, An. 3, 5, 9; Hom. vrbdt auch ἀπ' οὐρανόϑεν, ἀπὸ Τροίᾷϑεν: Iliad. 8, 365 ἀπ' οὐρανόϑεν προΐαλλεν; 21, 199 ὅτ' ἀπ' οὐρανόϑεν σμαραγήσῃ; Od. 11, 18 ἀπ' οὐρανόϑεν προτράπηται; 12, 381 ἀπ' οὐρανόϑεν προτραποίμην; Iliad. 24, 492 ἀπὸ Τροίηϑε μολόντα; Od. 9, 38 ἀπὸ Τροίηϑεν ἰόντι; doch kann man Tmesis annehmen, vgl. Od. 9, 259 Τροίηϑεν ἀποπλαγχϑέντες. Bes. von einem höheren Orte herab, Iliad. 5, 835 ἀφ' ἵππων ὦσε χαμᾶζε; 16, 733 ἀφ' ἵππων ἆλτο χαμᾶζε, vom Wagen herab; Il. 14, 153 εἰσεῖδε στᾶσ' ἐξ Οὐλύμποιο ἀπὸ ῥίου, schaute vom Vorgebirge herab; vgl. Eur. Troad. 523; ἀφ' ἵππων μάχεσϑαι, vom Pferde herab kämpfen, zu Pferde kämpfen; οἱ μὲν ἀφ' ἵππων, οἱ δ' ἀπὸ νηῶν ἐπιβάντες, von den Rossen, von den Schiffen herab, Il. 15, 386; Iliad. 5, 13 τὼ μὲν ἀφ' ἵπποιιν, ὁ δ' ἀπὸ χϑονὸς ὤρνυτο πεζός; μάχη ἀφ' ἵππων Her. 1, 79; ἀφ' ἵππου ϑηρεύειν Xen. An. 1, 2, 7; ἀπὸ τῶν ἵππων ἠκόντιζε Plat. Men. 93 d; λαμπὰς ἀφ' ἵππων ἔσται, ein Fackellauf zu Pferde, Rep. I, 328 a; ἀπὸ τῶν ἁρμάτων προμαχοῠντες Xen. Cyr. 3, 3, 60; ἀπὸ νεῶν πεζομαχεῖν Thuc. 4, 14; Luc. Ver. H. II, 38. Hiermit hängt zusammen: ταχὺ φεύγειν τοὺς ἀπὸ τῶν οἰκιῶν Xen. Cyr. 7, 5, 23; An. 5, 2, 24; οἱ ἀπὸ τῶν πύργων ἐπαρήξουσι Cyr. 6, 4, 18, die auf den Thürmen wer den von da herab beistehen; vgl. ἀπ' οὐδοῠ τοξάσσεται, von der Schwelle aus, indem er auf der Schwelle seinen Stand hat, Od. 22, 72. Aehnl. ἁψαμένη βρόχον ἀπὸ μελάϑρου, den Strick anknüpfen, daß er vom Gebälk herabhängt, am Gebälk befestigen, Od. 11, 278. Man vgl. noch ἀπ' αἰῶνος νέος ὤλεο, du starbst jung vom Leben hinweg, Il. 24, 725; – ἄρχομαι ἀπό τινος, von etwas anfangen, indem man davon ausgeht, Plat. Phaedr. 228 d; εἰ μέν τι ἀπ' αὐτῶν ἄλλο ἀποβήσεται, wenn etwas anderes davon ausgehen, die Folge sein wird, Prot. 351 c u. öfter; πειρατέον ἀπ' αὐτῆς τῆς ϑεοῦ Phil. 12 c; vgl. Her. 9, 66; – ἀπὸ ϑαλάσσης εἰς ϑάλασσαν Xen. Hell. 1, 3, 4, von einem Meere zum andern; ἀπὸ τραπεζῶν δειπνεῖν, von Tischen essen, Plat. Rep. II, 372 e. – 2) von einem Orte her, nur den Ursprung oder das Ausgehen von einem Orte bezeichnend, ohne daß die Entfernung dabei in Betracht kommt, ἵπποι – ποταμοῦ ἄπο Σελλήεντος Il. 2, 839, Pferde, die von dem Flusse S. her sind; wo sie gerade sind, ist gleichgültig; κωκυτοῦ δ' ἤκουσε καὶ οἰμωγῆς ἀπὸ πύργου 22, 447. So bes. oft οἱ ἀπὸ τῶν πόλεων πρέσβεις, στρατηγοί, στρατιῶται, auch οἱ ἀπὸ τῶν πόλεων allein, Xen. Hell. 7, 1, 27. Vgl. C. – 3) fern, entfernt, bei Verbis, die keine Bewegung bedeuten; Τεῦκρος πάρεστι Μυσίων ἀπὸ κρημνῶν Soph. Ai. 707 gehört zu 1). In der Bedeutung »fern« wurde und wird von Manchen anastrophirt, ἄπο, z. B. Od. 15, 517 ἀλλ' ἄπο τῶν ὑπερωίῳ ἱστὸν ὑφαίνει, s. Lehrs Quaestt. epp. p. 94 sqq. Iliad. 18. 64 ἀπὸ πτολέμοιο μένοντα; μένων ἀπὸ ἧς ἀλόχοιο, fern von seiner Gattin weilend, 2, 292; ἀπ' οὔατος ὧδε γένοιτο, fern vom Gehör, 18, 272; vgl. 20, 341; τὸν δ' ἐκίχανον ἐκτὸς ἀπὸ κλισίης Iliad. 10, 151; νούσων δ' ἑσμὸς ἀπ' ἀστῶν ἵζοι Aesch. Suppl. 667; κεῖται μοῦνος ἀπ' ἄλλων Soph. Phil. 183; ἀπὸ λέχεος Eur. Or. 185; αὐλίζεσϑαι ἀπὸ τῶν ὅπλων Thuc. 6, 64; ἀπὸ ϑαλάσσης 1, 7; ἀπὸ τοῠ Σωκράτους γεγονότε Xen. Mem. 1, 2, 25; διαλείποντες συχνὸν ἀπ' ἀλλήλων Cyr. 1, 8, 10; ἔσται οὐκ ἀπὸ τοῦ πράγματος, es wird nicht von der Sache abliegen, zur Sache gehören, Dem. 24, 6, wo die mss. ἄπο haben; gew. ist ἀπέχειν ἀπό τινος, s. das Wort; ἀπὸ οἴκου εἶναι, fern vom Hause sein, Thuc. 1, 99; ἀπ' ἀνδρὸς εἶναι, vom Manne getrennt leben, Plut. C. Graech. 4. – Man vgl. noch κεκρυμμένος ἀπ' ἄλλων, den Anderen verborgen, Od. 23, 110; ἀπὸ σκοποῦ, fern vom Ziele, das rechte Ziel verfehlend; ἀπὸ δόξης, fern von der richtigen Meinung, gegen die Erwartung: Od. 11, 344 οὐ μὰν ἧμιν ἀπὸ σκοποῦ οὐδ' ἀπὸ δόξης μυϑεῖται; Iliad. 10, 324 σοὶ δ' ἐγὼ οὐχ ἅλιος σκοπὸς ἔσσομαι, οὐδ' ἀπὸ δόξης; οὐκ ἀπὸ σκοποῦ εἴρηκεν Plat. Theaet. 179 c; ἀπ' ἐλπίδος, wider Erwarten, Aesch. Ag. 996; Soph. El. 1116; Ap. Rh. 2, 863; ἀπὸ ϑυμοῦ εἶναί τινι Il. 1, 562, dem Herzen entfremdet, verhaßt; οὐκ ἀπὸ γνώμης λέγεις Soph. Tr. 388, Herm. ἄπο; ἄπο τρόπου λέγεις Plat. Rep. V, 470 b; Theaet. 143 c; Soph. 225 a; – ἀπὸ ῥυτῆρος σπεύδειν, ohne Zügel, mit verhängtem Zügel, Soph. O. C. 904; ἀπ' ἀκάνϑης ῥόδον, Rose ohne Dornen, Mel. 2, 5 (XII, 256). Wird das Maaß der Entfernung hinzugesetzt, so steht bes. bei Sp. ἀπό vor diesem, wie schon Her. ἀπὸ σταδίων ἑκατὸν καὶ εἴκοσι τῆς Μέμφεως, wo auch der gen. des Maaßes auffällt, vgl. Plut. Philop. 4 Oth. 11.

B. Von der Zeit: von, an, seit, nach. So läßt sich auffassen Hom. Iliad. 8, 54 οἱ δ' ἄρα δεῖπνον ἕλοντο ῥίμφα, ἀπὸ δ' αὐτοῦ ϑωρήσσοντο, nach dem Mahle, so daß das Mahl der Ausgangspunkt ist; so sicht es Antiph. 1, 17 dem πρὸ δείπνου entgegen, u. nachher dafür μετὰ δεῖπνον; so ἀπὸ δείπνου γενέσϑαι Her. 6, 129 u. öfter; οἱ ἀπὸ δείπνου, die abgespeis't haben, Ar. Eccl. 726; Ath. XIII, 584 d; ἀπὸ τοῦ σιτίου πίνειν, gleich nach dem Essen trinken, Hippocr. Von den Tragg. an häufig bei Att., ἀπὸ στρατείας Aesch. Ag. 611; ἀπὸ πρώτων ἐπῶν Ar. Ran. 975; ἀπὸ ϑεάτρου, nach dem Theater, Luc. conscr. hist. 1; ἀπὸ τοῦ πάνυ ἀρχαίου, seit uralter Zeit, Thuc. 2, 15; ἀφ' οὗ γε ἄνϑρωποι γεγόναμεν Plat. Phaed. 76 c; u. bes. oft bei Xen. u. spät. Historikern; ἀπὸ γενεᾶς Xen. Cyr. 1, 2, 13; ἀπὸ παίδων 1, 2, 6; ἀφ' οὗ, seitdem, ἡμέρα πέμπτη, ἀφ' ἧς εἰσέβαλλε Hell. 4, 6, 6; ἀπὸ τοῦ κατορϑώματος τούτου Pol. 2, 31; ἀπὸ Περσῶν, seit den Zeiten der Perser, 5, 107. Dieser u. Sp., wie Plut., fügen noch oft γίγνεσϑαι hinzu, ἐπεὶ ἀπὸ τούτων ἐγένοντο Pol. 1, 24. 5, 77 u. öfter, = ἀπὸ τούτου; τὸ ἀπ' ἐκείνου, von jener Zeit an, Luc. Prom. 13, wie τὸ ἀπὸ τούτου Her. 1, 130. 3; Xen. Ages. 1, 34; τὸ ἀπὸ τοῦδε Her. 2, 99; Xen. Cyr. 4, 2, 22; τὸ ἀφ' ἑσπέρας Hell. 2, 4, 24. So ἀπὸ τῶν ἔργων τῶν στρατιωτικῶν γενόμενος, nach dem Kriegsdienst. Plut. ὁ ἀπὸ τῆς στρατηγίας, gewesener Feldherr. Ebenso bei Bezeichnungder eigtl. Tageszeiten, εὐϑὺς ἀφ' ἑσπέρας οἴχεσϑαι, mit Einbruch des Abends. Xen. An. 6, 1, 23; ἀπὸ μέσων νυκτῶν, gleich nach Mitternacht, Ar. Vesp. 218; ebenso ἀφ' ἡμέρας, ἀπὸ νυκτός, vom Anbruch des Tages an.

C. Uebh. zur Bezeichnung des Ursprungs u. Ausgangs von etwas u. ähnl. Beziehungen. 1) Abstammung, Herkunft dem Geschlechte nach; Od. 19, 163 οὐ γὰρ ἀπὸ δρυός ἐσσι παλαιφάτου, οὐδ' ἀπὸ πέτρης, du stammst nicht von der Eiche, auch nicht vom Felsen, d. h. du bist nicht von unbekannter Herkunft, womit zu vgl. der ähnl. Ausdruck οὐ μέν πως νῦν ἔστιν ἀπὸ δρυὸς οὐδ' ἀπὸ πέτρης τῷ ὀαριζέμεναι Iliad. 22. 126; γίγνονται δ' ἄρα ταί γ' ἔκ τε κρηνέων ἀπό τ' ἀλσέων ἔκ ϑ' ἱερῶν ποταμῶν Od. 10, 350; ἀπὸ δυστήνου πατρός Aesch. Sept. 1011; ἆρ' οἶσϑ' ἀφ' ὧν εἶ Soph. O. R. 415; ἀφ' ὧν αὐτὸς ἔφυν 1364, woran sich schließt τραφεὶς ἀπό τινος Ai. 1229; Eur. Ion. 262. 693. In Prosa, Her. 6, 125; οἱ ἀπ' ἐκείνων, die Nachkommen jener, Xen. Cyr. 7, 1, 45; οἱ ἀπὸ Δαμαράτου Hell. 3, 1, 4; An. 2, 1, 3; οἱ ἀφ' Ἁρμοδίου καὶ Ἀριστογείτονος Dem. Lept. 18; immer entferntere Verwandtschaft, vgl. Isocr. 12, 81 τοὺς μὲν ἀπὸ ϑεῶν τοὺς δ' ἐξ αὐτῶν τῶν ϑεῶν γεγονότας; Plat. Rep. III, 391 c τρίτος ἀπὸ Διός. Nachkomme des Zeus im dritten Gliede; ἀπὸ πατρός, ἀπὸ μητρός, von väterlicher, mütterlicher Seite; auch ε'ς ἀπὸ Σπάρτης, aus Sparta stammend, Soph. El. 691; vgl. Her. 8, 114; ἰατρός τις Σικελίας ἀπὸ γᾶς Epicrat. Ath. II, 59 c (V. 28); ἀφ' αἴματός τινος, aus dem Geblüte, Eur. Alc. 512; οἱ ἀπὸ γένους, Familienglieder, Plut. Them. 32 Dem. 30. – 2) Allgemeiner den Ursprung, den Urheber bezeichnend, wo es oft als bloße Umschreibung für den gen. erscheint, αἷμα ἀπὸ Τρώων. Troerblut, Il. 12, 431; λαχὼν ἀπὸ ληίδος αἶσαν Od. 5, 40; ὀλίγοι ἀπὸ πολλῶν Thuc. 7, 87, vgl. Her. 6, 27; – ἀπὸ ϑεοῦ εἶναι. von Gott herrühren, Od. 6. 12 ϑεῶν ἄπο μήδεα εἰδώς; 6, 18 χαρίτων ἄπο κάλλος ἔχουσαι; 8. 457 ϑεῶν ἄπο κάλλος ἔχουσα; τὰ ἀπὸ τύχης φέρειν com. Ath. 458 c; τίμοι νεώτερον βούλευμ' ἀπ' Ἀργείων ἔχεις Soph. Phil. 556. welch neueren Beschluß von den Argivern, d. i. der Argiver; οἱ ἀπ' Αἰγίσϑου φίλοι Eur. Or. 435; ἐχϑρᾶς ἀπὸ γυναικὸς κτερίσματα Soph. El. 433; βάλανος ἡ ἀπὸ τοῦ φοίνικος, Eichel von der Palme, d. i. Dattel, Xen. An. 1, 5, 10; ἡ ἀπ' αὐτῶν τιμωρία Lycurg. 79; ὄναρ ἀπὸ Διός, ein vom Zeus herrührender, gesandter Traum, Xen. An. 3, 1, 12; πρόσοδοι οἱ ἀπὸ τῶν ἐνδήμων 7, 1. 27; ὁ ἀπὸ τῶν πολεμίων φόβος, Furcht, die von den Feinden ausgcht, Furcht vor den Feinden, Cyr. 3, 3, 53; κίνδυνος ἀπό τινος Plut. Aem. P. 36; ἡ ἀπὸ τούτων χάρις Mem. 2. 7, 9; φϑόνος ἀπὸ τῶν πρώτων ἀνδρῶν Thuc. 4, 108; wohin auch die Vrbdg τρόπαιον ἀπό τινος εἱστήκει Dem. 19. 320 zu rechnen ist; vgl. noch δικαίωσις ἀπὸ τῶν ὁμοίων Thuc. 1, 141; νίκα ἀπὸ παγκρατίου Pind. I. 3, 57; δόξα ἀπό τινος Plut. Al. 4; auch τιμᾶν τινα ἀπό τινος, Einen wegen etwas ehren, C. Graech. 4. Ebenso wo der Begriff des Ausgehens noch mehr hervortritt, so daß einzelne Fälle zu A. 1) gerechnet werden können, οἱ ἀπὸ Πελοποννήσου, = οἱ Πελοποννήσιοι, Her. 8, 79; ἧκε ἡ ἀπ' Αἰγίνης τριήρης 8, 83. Oft bei Pol. οἱ ἀπὸ τῆςχώρας, οἱ ἀπὸ τῆς πόλεως, οἱ ἀπὸ τοῦ στόλου. 3, 76. Dah. τὰ ἀπό τινος. das von Jem. Ausgebende, Worte, Unternehmungen, oft gleich τά τινος. z. B. ἴστον γὰρ ἤδη τἀπ' ἐμοῠ, Ar. Plut. 100; τὰ ἀπ' ἐμοῦ. was ich zu thun habe, Soph. El. 1464; τὸ ἀπὸ σεῦ, deine Meinung, Her. 7, 101; ἐσκόπουν τὰ ἀπ' Ἀλκιβιάδου. 8, 48; προχωρεῖν τὰ ἀπὸ τῶν Ἀϑηναίων 1, 127. – 3) dah. a) beim pass., die Veranlassung, mittelbare Ursache angebend, vgl. Herm. zu Soph. El. 65, und erst bei späteren, nachlässigeren Schriftstellern geradezu = ὑπό, welches die unmittelbare Ursache bezeichnet, obwohl noch an vielen Stellen die Lesart schwankt u. ὑπό oft damit von den Abschreibern verwechselt ist; εἷς ἀπὸ πολλῶν ταχϑείς Soph. Phil. 1128, Einer von vielen abgesondert, vor vielen, nicht für gen. partitiv., vgl. 643; ἀρετὴ ἐπακτός ἐστι, ἀπό τε σοφίης κατεργασμένη καὶ νόμου ἰσχυροῠ, von Seiten der Weisheit gleichsam eingeführt, Her. 7. 102. 2, 54; πρόβουλοι. ἀραιρημένοι ἀπὸ τῶν πολίων, von den Städten gewählt u. hingesandt, 7, 192; öfter τὰ ἀπό τινος γενόμενα; vgl. ἐπράχϑη ἀπ' αὐτῶν οὐδὲν ἔργον ἀξιόλογον Thuc. 1, 17; vgl. 6, 61. 8. 48; ἀπὸ πολέμου τινὸς διεφϑάρησαν 1, 24; ἀφ' ὧν ἐκπίπτοντες 1, 12; ἀπὸ συμφορῶν διαβάλλεσϑαι, in Folge von Unglücksfällen, 5, 17; ἄλλαι γνῶμαι ἀφ' ἑκάστων ἐλέγοντο 3, 36, von Seiten, wie ἀφ' ἁπάντων ἤκουσαν γνώμην 1. 125; παρασκευὴ προεπανεσείσϑη ἀπὸ τῶν Λακεδαιμονίων 5, 17; δεδόσϑαι ἀπὸ πάντων τὴν ἡγεμονίαν ὑμῖν Aesch. 3, 98: vgl. Xen. Hell. 2, 3, 15. 7, 15; ὠφελεῖσϑαι ἀπό τινος Xen. Cyr. 1, 1, 2, wie 5, 4, 35; βλάπτεσϑαι Aeech. 3, 98; ἀπεστάλη ἀπ' ἐκείνου Plut. Sol. 4; bei Andoc. 4. 6 hat Bekk. ἀπό in ὑπό geändert. – b) die Abhängigkeit u. Anhänglichkeit ausdrückend, bei Bezeichnung von Schulen, bes. bei Sp., wo diese Schulen einen abgeschlossenen Charakter annahmen, u. dah. allgemein das Zugehören zu einer Corporation, οἱ ἀπὸ Πλάτωνος. die Anhänger des Plato, οἱ ἀπὸ Ἀκαδημίας, ἀπὸ' Στοᾶς, Akademiker, Stoiker, Luc.; Plut. οἱ ἀπὸ σκηνῆς, Schauspieler; οἱ ἀπὸ βήματος, Redner. Plut. an seni 4; οἱ ἀπὸ σφαίρας Alex. 39; οἱ ἀπὸ βουλῆς, Senatoren, Caes. 35; οἱ ἀπὸ λόγων, Gelehrte; οἱ ἀπ' Ἀριστάρχου σῆτες ἀκανϑολόγοι, spöttisch von den Grammatikern, Philipp. 44 (XI, 347). – 4) Werkzeug u. Mittel: durch, vermittelst, ἀπὸ βιοῖο πέφνεν, mit dem Bogen tödtete er, eigtl. (mit dem Pfeil) vom Bogen aus, Il. 24, 605; 12, 306 ἔβλητο ϑοῆς ἀπὸ χειρὸς ἄκοντι. vgl. 11. 675: 8, 279 τόξου ἄπο κρατεροῦ ὀλέκοντα φάλαγγας; 10, 371 οὐδέ σέ φημι δηρὸν ἐμῆς ἀπὸ χειρὸς ἀλύξειν ὄλεϑρον; σφενδόνας ἀπ' εὐμέτρου Aesch. Ag. 982: κυκλοτερὴς ὡς ἀπὸ τόρνου Her. 4, 36; τὸ ἀπὸ πρίονος καὶ πελέκεως γίγνεσϑαι τὰ ϑυρώματα Plut. de esu carn. 2, 1; ἀπὸ δυοῖν ὀνομάτοιν προσαγορεύεσϑαι, mit zwei Namen, Mar. 1. So bes. Tragg., πεύϑομαι δ' ἀπ' ὀμμάτων νόστον, mit den Augen; durch den Augenschein, Aesch. Ag. 961; ὡς ἀπ' ὀμμάτων Soph. O. C. 15 u. öfter; καλλίστων ἀπ' ὀμμάτων αἰσχρῶς τὰ κλεινὰ πεδί' ἀπώλεσας Eur. Tr. 768; ἀπὸ ληκυϑίου διαφϑερῶ Ar. Ran. 1200; λογίζεσϑαι ἀπὸ χειρός, an den Fingern abzählen, Vesp. 676; μηνύειν ἀπὸ τῶν βλεμμάτων καὶ τῶν λόγων ταῠτα Antiphan. Ath. II, 38 b; viele Verbindungen der Art werden adverbialisch, ἀπὸ γλώσσης Thuc. 7, 10; vgl. δίκαι οὐκ ἀπὸ γλώσσης Aesch. Ag. 813; ἀπὸ στόματος, mündlich, Plat. Theaet. 142 d; wie Philem. com. B. A. 436 durch ἀπὸ μνήμης erkl.; dafür sagt Cratin. ἀπὸ γλώσσης φράσω, μνημονεύω γὰρ καλῶς, Ib.; ἀφ' ἁγνοῠ στόματος Aesch. Eum. 283; ἀπὸχειρός Ar. Vesp. 676; ἀπὸ ψυχῆς κακῆς Aesch. Ag. 1643; ἀπὸ γνώμης, von Herzen, Eum. 671; ἀπὸ γνώμης σοφῆς Eur. Ion. 1313; ὅλας ἀπὸ κραδίας Theocr. 29, 4; ἀπ' οὐδενὸς δολερο ῦ νόου Her. 3, 135; ἀπ' εὐνοίας. mit gutem Herzen, Plut. Them. 12; ἀπὸ μιᾶς ὁρμῆς Thuc. 7, 71; ἀπὸ σπουδῆς. eifrig, Il. 7, 359; Ar. Equ. 541; ἀπὸ δικαιοσύνης Her. 7, 164. Aehnlich ὀξύτης σώματος ἡ ἀπὸ τῶν ποδῶν Plat. Legg. VIII, 832 e; ἀπὸ τῶν ὑμετέρων ὑμῖν πολεμεῖ συμμάχων Dem. 4, 34, von euren Bundesgenossen aus, d. i. vermittelst eurer Bundesgenossen; ἀπὸ τῶν αὐτῶν λόγων ἀποτρέπειν τινά Thuc. 6, 19; ἀπὸ ῥητορικῆς πεῖσαι Arist. rhet. 1, 1; vgl. ἡ ἀπὸ τῆς ῥητορικῆς πειϑώ Plat. Gorg. 453 b; ἡ ἀπὸ τοῦ στόματος δύναμις Conv. 215 c. Vgl. C. 2); – ζῆν ἀπό τινος, von etwas leben, Ar. Pax 825; ἀπὸ ϑήρης Her. 4, 22. 46. 103; ἀπὸ σμικρᾶς δαπάνης Thuc. 1, 91 u. öfter; ἀφ' ὧν ψυχὴ τρέφεται Plat. Prot. 313 e. Im N. T. ἐσϑίειν ἀπό τινος. So τρέφειν τὸ ναυτικὸν ἀπὸ προσόδων Thuc. 1, 187; στράτευμα συνέλεξε ἀπὸ τούτων τῶν χρημάτων, mit diesem Gelde warb er ein Heer, Xen. An. 1, 1, 9 u. öfter; βίος ἦν αὐτοῖς ἀπὸ σιδηρείας 5, 5, 1; βίον ἔχειν ἀπὸ ϑαλάττης Plut. Symp. 8, 8, 2; ähnl. ἀπὸ παντὸς κερδαίνειν Mem. 2, 9, 4; ἀφ' ὥρας ἐργάζεσϑαι, mit der Schönheit Erwerb treiben, Plut. Timol. 14; vgl. ὠφελεῖν, ὀνίνασϑαι u. ä.; oft ἀπὸ τῶν ὑπαρχόντων, z. B. ἀμύνασϑαί τινα Thuc. 6, 83; ἀπὸ τῶν παρόντων, ἀπὸ τῆς παρούσης δυνάμεως Xen. Oec. 9, 15, von dem Vorhandenen aus, nach Kräften, s. unten. – Ganz adverbial, ἀπὸ τοῦ προφανοῠς, = προφανῶς, Thuc.. 2, 93; ἀπὸ τοῦαὐτομάτου Plat. Prot. 323 c. Ebenso ἀπὸ τοῦ εὐϑέος, u. Sp. ἀπὸ κράτους, ἀπὸ σπουδῆς = σπουδαίως u. dgl. – 5) Seltener bezeichnet es den Stoff, ἀπὸ κέδρου, von Cedernholz, Theocr. ep. 7, 4; ἀπὸ γλυκερῶ μέλιτος Theocr. 15, 117; ἔνδυμα εἶχεν ἀπὸ τριχῶν καμήλου Matth. 3, 4; ähnl. ὀπώρα ἀπ' ἀμπέλου Soph. Trach. 703; βοὸς ἀφ' ἁγνῆς γάλα Aesch. Pers. 606, wo mehr das Herkommen davon hervortritt. Hierher sind Vrbdgn zu rechnen, wo es das Gewicht angiebt, στέφανος ἀπὸ πεντήκοντα ταλάντων Pol. 22, 13, u. öfter, s. στέφανος u. vgl. Dem. 18, 92, im Psephisma. – 6) wegen; auf Veranlassung; wohin manche Beispiele aus 3) u. 4) gezogen werden können, ϑαυμάζειν τινὰ ἀπό τινος, Jemand wegen etwas bewundern, ἀφ' ἑαυτοῦ, aus eigenem Antrieb, von selbst, Thuc. 8, 6; Plat. Rep. III, 409 a u. sonst; auch wird verstärkend ἕνεκα hinzugstzt, ἀπὸ βοῆς ἕνεκα von wegen des Geschreies, bloß um zu schreien, Thuc. 8, 92. Womit – 7) die Bdtg zufol ge, nach, gemäß zusammenhängt, ἀπ' ὀρνίϑων, nach dem Vogelfluge, Aesch. Ag. 160; ἀπὸ χρήσιος, nach dem Orakel, Pind. Ol. 13, 73; ϑῆλυς ἀπὸ χροιᾶς, der Farbe nach, Theocr. 16, 49; ἀπὸ τῆς ὄψεως Ἑλληνικός Antiphan. Ath. XII, 544 f; ἀπό τινος καλεῖσϑαι, wonach genannt werden, Her. 7, 74; τὴν ἐπωνυμίαν ἔχειν ἀπό τινος Thuc. 1, 46, s. καλεῖν; κρίνειν ἀπ' αὐτῶν τῶν ἔργων, nach den Handlungen (von diesen aus) urtheilen, Dem. 2, 27; εἰ ἀπὸ τῆς συνήϑους εὐηϑείας εἰσεληλυϑότες καϑεδεῖσϑε 25, 12; ἀπὸ σημείου ἑνός, auf ein Zeichen, Thuc. 2, 90; vgl. Xen. An 2, 5, 32 Pol. 5, 69; ἀπὸ κελεύσματος Thuc. 2, 92; ἀπὸ συμμαχίας αὐτόνομοι, nach dem Bündniß, 7, 57; ἀπὸ παραγγέλσεως Xen. An. 4, 1, 5; ἀπὸ τοῦ συγκειμένου Paus. 8, 10. Aehnl. οὐκ ἔμοιγε δοκεῖ ἀπὸ τούτων γε Plat. Gorg. 477 d; ὡς ἔστιν ὁρᾶν ἀπὸ τῶν στεφάνων, wie man aus den Kränzen sieht, Luc. bis acc. 23; καταμαϑεῖν ἀπό τινος, aus etwas abnehmen, Plut. Anton. 1; ἀφ' ὧν ἔγραψε, nach seiner Schrift zu urtheilen, ib. 5. – Bei ἀπὸ κυάμου καϑιστάναι ἄρχοντα Xen. Mem. 1, 2, 9, οἱ ἀπὸ τοῦ κυάμου βουλευταί Thuc. 8, 69, wie βουλὴ ἡ ἀπὸ τοῠ κυάμου, ist wohl mehr an: »vermittelst der Bohne«, durchs Loos gewählt zu denken; ἡ ἀπὸ τιμημάτων πολιτεία, die nach dem Census eingerichtete Verfassung, Plat. Rep. VIII, 550 c; vgl. ἀπὸ συμβόλων πίνειν Alexis Ath. IV, 134 c. – Unmittelbar an A 1) schleßen sich noch – 8) die Verbdgn λύειν ἀπό τινος, Hes. Th. 501; vgl. Plat. Rep. IX, 571 e; ἐλευϑεροῠν ἀπό τινος, Thuc. 2, 71; μουνωϑεῖσ' ἀπὸ πατρός, Eur. I. A. 673; – u. ἀπὸ τούτου λογιστέον, davon muß man abziehen, subtrahiren, Dem. 27, 36; wie ἀπαλείφειν ἀπὸ τοῦ, ἐγγεγραμμένου (ὀφλήματος)), 58. 50. Mit C. 4) hängt noch zusammen der bei Sp. vorkommende Ausdruck ἀπὸ γυμνῆς τῆς κεφαλῆς μάχεσϑαι, mit bloßem Haupte kämpfen; ebenso ἀπ' ὀρϑῆς τῆς κεφαλῆς, mit aufgerichtetem Haupte, ἀπὸ ψιλῆς τῆς κεραίας πλεῖν, mit nackten Spieren segeln, Lac. Tox. 19; ἀπὸ γυμνοῦ προσώπου προσλαλεῖν, Nigr. 11.

In der Zusammensetzung bedeutet ἀπό 1) weg, ab, fort, ἀποβαίνω, ἀπάγω, ἀπολύω. – 2) das Ab-, Nachlassen, Aufhören, ἀπαλγέω. ἀπεῖπον, und – 3) Fertigmachen, Vollenden, ἀπεργάζομαι. – 4) zurück, wenn die Handlung als eine Pflicht erscheint, deren man sich entledigt, ἀποδίδωμι. – 5) ein Verwandeln in etwas. Machen zu etwas, ἀπανδρόω, ἀπανϑρωπίζω. – 6) wie das α privativ. den Begriff des simplex aufhebend, ἀπόϑεος, ἀπάνϑρωπος. Zuweilen dient es nur zur Verstärkung des Verbalbegriffs. – Das ο wird von ältern Ep. vor den liquidis, vor δ u. digamma aeol., bei den Att. nur vor ρ in der Arsis lang gebraucht. Spätere brauchen lieber dann ἀπαί; – das α wird in langen Wörtern mit vielen Kürzen, wie ἀπονέεσϑαι, lang. – Ueber die Anastrophe s. Lehrs Quaestt. epp. p. 68 sqq.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἈΠΌ
17 ἐξ-ίημι

ἐξ-ίημι (s. ἵημι), herausschicken, entsenden, entlassen; αὖϑι κατακτεῖναι μηδ' ἐξέμεν (inf. aor.) ἂψ ἐς Ἀχαιούς Il. 11, 141; in tmesi ἐπὰν γόου ἐξ ἔρον εἵην, wenn ich die Luft zur Klage von mir gethan, sie gestillt, Il. 24, 227, wie häufig im med. πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο, vgl. Theogn. 1064; ἥλιος ἀκτῖνας ἐξίησι Eur. Bacch. 678; φάρυγγος αἰϑέρ' ἐξιεὶς βαρύν Cycl. 409, den Athem herausstoßen; ἱστίον Pind. P. 1, 91, wie κά-λων, s. unter κάλως; τὶ ἔκ τινος, Her. 2, 87; ὅταν σὰρξ ἀνάπαλιν εἰς τὰς φλέβας τὴν τηκεδόνα ἐξιῇ Plat. Tim. 82 e. Von Flüssen, mit u. ohne ῥεῠμα, also scheinbar intr., sich ergießen, Her. 1, 180. 2, 17 (in der eigenthümlichen Präsensform ἐξίει); ἡ λίμνη ἐξίησιν εἰς ϑάλασσαν Thuc. 4, 103; Folgde. – Med., von sich entlassen, fortschicken, γυναῖκα ἔξεο (imper. aor.) Her. 5, 39.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐξ-ίημι
18 δυνω

     δύνω

     (ῡ)

    1) погружаться, нырять (πόντον Hom.; εἰς θάλασσαν Her.)
; перен. бросаться

     (εἰς μέσα τὰ δεινά Plut.)

    2) проникать, входить

     (δόμον Hom.; перен. ἦτορ δῦν΄ ἄχος Hom.)

    3) надевать

     (τεύχεα и ἐν τεύχεσσιν Hom.)

    4) ( о небесных телах) заходить, садиться

    (Arst.; ἡλίου δύνοντος Xen., Aeschin. и δύναντος Polyb.)

Древнегреческо-русский словарь > δυνω
19 ἄγκιστρον

ἄγκιστρον, ου, τό (Hom. et al.; LXX, e.g. Is 19:8) fishhook

ⓐ lit. βάλλειν ἄ. εἰς θάλασσαν Mt 17:27.

ⓑ fig. (Polyaenus, Exc. 1 p. 431, 10 χρυσοῖς ἀγκίστροις [to fish] w. golden fishhooks) ἐμπεσεῖν εἰς τὰ ἄ. τῆς κενοδοξίας be caught on the fishhooks of error IMg 11.—B. 897; 899. DELG s.v. ἀγκ-.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ἄγκιστρον
20 καθ-ελκυσμός

καθ-ελκυσμός, ὁ, das Herunterziehen, εἰς ϑάλασσαν, vom Schiffe, Macho bei Ath. V, 207 a.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > καθ-ελκυσμός

Страницы

См. также в других словарях:

κηρύκαινα — κηρύκαινα, ἡ (Α) 1. θηλ. τού κήρυξ* («λαβοῡσα κηρύκαινον εὔφωνόν τίνα». Αριστοφ.) 2. στον πληθ. αἱ κηρύκαιναι (στην Αλεξάνδρεια, κατά το λεξ. Σούδα) «γυναῑκες αἵτινες εἰς τὰς αὐλὰς παριοῡσα καὶ τὰς συνοικίας, ἐφ ᾧ τε συναγείρειν τὰ μιάσματα καὶ… … Dictionary of Greek
κατακυβιστώ — κατακυβιστῶ, άω (Α) πέφτω ορμητικά με το κεφάλι προς τα κάτω, βουτώ («κατακυβιστήσας εἰς θάλασσαν βαθεῑαν», Αιλ.). [ΕΤΥΜΟΛ. < κατ(α) * + κυβιστῶ «βουτώ, πέφτω με το κεφάλι»] … Dictionary of Greek
συγκαταρρίπτω — Α ρίχνω μαζί ή συγχρόνως με άλλον («ὅν τινα Τένην διαβολὴ μητρυιᾱς... συγκατέρριψε διὰ τοῡ πατρὸς Κύκνου εἰς θάλασσαν», Ομ. Ιλ.) … Dictionary of Greek
ДИМИТРИЙ СОЛУНСКИЙ — († ок. 306), вмч. (пам. 26 окт.), один из наиболее чтимых святых в правосл. мире, покровитель г. Фессалоника (слав. Солунь). Греки именуют Д. С. Мироточцем (ὁ μυροβλύτης / μυροβλήτης), т. к. его мощи источали миро, а в визант. текстах… … Православная энциклопедия
υποφέρω — ὑποφέρω ΝΜΑ [φέρω] υπομένω, αντέχω, ανέχομαι κάτι ή κάποιον (α. «δεν μπορεί να τόν υποφέρει» β. «ὑποφέρειν τὰς ἀδικίας», πάπ. γ. «γῆρας καὶ πενίαν ὑπενεγκεῑν», Αισχίν. δ. «κινδύνους καὶ φόβους ὑποφέρειν», Πλάτ.) νεοελλ. 1. υποβάλλομαι σε… … Dictionary of Greek
Arcadocypriot Greek — Distribution of Greek dialects in the classical period.[1] Western group … Wikipedia
κατάγω — (AM κατάγω) 1. μέσ. κατάγομαι έλκω την καταγωγή, προέρχομαι («κατάγεται από την Ήπειρο») 2. φρ. «κατάγω θρίαμβο(ν)» ή «κατάγω νίκη(ν)» νικώ, θριαμβεύω αρχ. 1. οδηγώ προς τα κάτω, φέρω προς τα κάτω «τὴν ἐκ τῶν ὀρῶν ὕλην κατῆγον εἰς τὸ ἄστυ»,… … Dictionary of Greek
στόλος — Το σύνολο των πολεμικών πλοίων ενός κράτους, καθώς και το σύνολο των εμπορικών πλοίων μιας χώρας ή μιας εφοπλιστικής εταιρείας. Όσον αφορά τις πολεμικές μονάδες, ο ίδιος όρος μπορεί επίσης να δείχνει μέρη μόνο του συνόλου των πολεμικών πλοίων… … Dictionary of Greek
БЛУДНОГО СЫНА НЕДЕЛЯ — [греч. κυριακὴ τοῦ ἀσώτου], одна из подготовительных недель (воскресений) перед Великим постом, между неделями мытаря и фарисея и мясопустной. В силу того, что Великий пост каждый год начинается в разное время, Б. с. н. приходится на период с 18… … Православная энциклопедия
Matthew 4:18 — Duccio s Calling of the Apostles Peter and Andrew Matthew 4:18 is the eighteenth verse of the fourth chapter of the Gospel of Matthew in the New Testament. Jesus has just begun preaching in Galilee. In this verse he encounters the first of his… … Wikipedia
ГЕОРГИЙ СИКЕЛИОТ — [Георгий Сицилиец; греч. Γεώργιος ὁ Σικελιώτης], гимнограф и мелод VII VIII вв. или VIII в., один из итало греч. гимнографов, переселившихся в Сицилию после араб. завоевания Востока. Под именем Г. С. известны самогласны вмч. Димитрию Солунскому… … Православная энциклопедия

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

(εἰς θάλασσαν

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

(εἰς θάλασσαν

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: